Grootmacht Adobe en de toekomst van Magento’s open source software

De overname van Magento roept veel vragen op over Adobes motieven en ambities. Blijft de open source variant van Magento bestaan? En zijn Magento-gebruikers straks nog wel vrij in hun keuze voor tools die niet uit Adobes eigen productrange komen? En wat betekent dit alles voor - de rol van - de community?

Het is alweer een maand geleden dat de populaire e-commerce software Magento verkocht werd aan Adobe. Met deze overname - waar maar liefst 1,68 miljard dollar mee gemoeid ging - heeft Adobe nu e-commerce software in haar productrange en wordt de concurrentiedruk opgevoerd richting partijen als Salesforce, IBM en Oracle. Ook de druk bij de internetbureaus wordt opgevoerd; het houdt de gemoederen binnen onze branche maar wat bezig.

Open source als basis: wat is het waard?

Software is voor veel ondernemers een flinke kostenpost, maar hoeft dat in basis niet te zijn. Open source software is voor iedereen vrij te downloaden en de onderliggende broncode mag op welke manier dan ook worden aangepast. Magento, Drupal, Wordpress: allemaal pakketten die in basis zijn ontwikkeld met de open source technologie. Ze worden ontwikkeld door experts van over de hele wereld; absolute vakfanaten die hun krachten als een soort blockchain bundelen om een pakket te creëren dat betaalbaar, veilig en toekomstbestendig is.

Hoewel Adobe reeds heeft geclaimd dat de open source ontwikkeling van Magento dezelfde toewijding krijgt als voorheen, vraag ik me serieus af of Magento dat wel kan en wil waarmaken.

Waarom ik hier mijn vraagtekens bij plaats? Om de simpele reden dat er zo langzamerhand behoorlijk wat geld verdiend wordt met de zo gestelde open source software. Dat brengt mij tot de vraag: is open source wel echt open source? Of is het niet meer dan een mooi marketingverhaal? Is het slechts een manier om een community van vakliefhebbers tot een gedegen product te laten komen, en dit vervolgens verder door te ontwikkelen binnen de kaders van de eigen organisatie? Of is het meer dan dat?

Blijkbaar is het mogelijk om een open source pakket te acquireren en er een toekomststrategie op te plakken; één die ongetwijfeld voorzien zal zijn van een weldoordacht verdienmodel. In de loop der jaren is Magento meermaals overgenomen en is het in waarde verveelvoudigd. Die waarde leidt het pakket telkens tot een nieuwe eigenaar. Ergens is het natuurlijk logisch, maar toch: er wordt ook aan Magento’s open source flink verdiend. Alleen al omdat het een mooie opstap is naar het Commerce pakket.

De basis is gratis, maar niet genoeg

Hoewel Magento’s open source e-commerce software vrij verkrijgbaar is, moet het platform natuurlijk nog wel geïmplementeerd en gecustomized worden. Anders gezegd: de basis is gratis, maar die is wel erg basis. Om het design, look and feel en de functionaliteit aan te laten  zijn aanvullende customizations in de regel noodzakelijk. In basis is de open source software dan ook vrij kaal: SEO-optimalisaties, voorraad- en actiecommunicatie optimalisaties en performance optimalisaties  zijn bijvoorbeeld niet in de basis inbegrepen.

Blijkbaar is het mogelijk om een open source pakket te acquireren en er een toekomststrategie op te plakken; één die ongetwijfeld voorzien zal zijn van een weldoordacht verdienmodel.

Die basis behoort ruimer te zijn, wil je een vliegende start kunnen maken, zo concluderen ook andere internetbureaus. Niet verwonderlijk zijn dan ook een hoop van onze vakgenoten gaan werken met een eigen basisplatformen: de open source variant als basis, maar dan verrijkt met de essentials die simpelweg onmisbaar zijn voor een ondernemer met serieuze online ambities. Zo bracht de introductie van Magento 2 internetbureaus zelfs tot collectieven waarin ondernemers die wilden overstappen de basis in afstemming met het internetbureau ontwierpen en bekostigden. Door met een collectief aan een rijkere set aan basis functionaliteiten te werken, konden bureaus de kosten voor Magento 2-gebruikers aanzienlijk beperken. Want eerlijk is eerlijk: uiteindelijk gaat er toch een flinke investering gemoeid met de ingebruikname van een ogenschijnlijk gratis open source pakket.

Magento blijft goede keuze

Toch blijf ik niet alleen voorstander van Magento, maar ook van open source. Afgezien van de goede kwaliteit en mogelijkheden van Magento’s open source pakket zit je als ondernemer niet vast aan één implementatiepartij en voorkom je daarmee de zogenoemde vendor lock-in. Hoewel laatstgenoemde zeker niet bij alle pakketten een denkbaar scenario is, zijn er ook pakketten op de markt waar internetbureaus niet graag in ontwikkelen. Bij open source kun je rekenen op een gratis basispakket, maar bovenal op een community die de software up-to-date houdt en verder doorontwikkelt. Daarmee wordt voorkomen dat de doorontwikkeling van het (basis) platform stil komt te staan.

Vijf minuten met de directeur van Adobe

...dat zou mooi zijn! Ik zou vragen stellen over de toekomstplannen van Adobe, in het bijzonder de open source variant van Magento. Hoe belangrijk vinden zij de waarde van open source nou écht? Kijkende naar de concurrentiestrijd die ze willen aangaan: welke markt willen ze gaan bedienen? Gaan zij voor het hogere segment? En kunnen wij als open source gebruikers ook in de toekomst nog bij de broncode?

Omdat mijn agenda nog geen afspraak met Adobe’s directeur bevat, zal ik de komende weken zelf onderzoek blijven doen en er bovenal over blijven schrijven.

Lifetime van vijf jaar

Moet jij binnenkort voor een (nieuw) pakket kiezen? Dan sta je voor een afweging. De keuze voor het juiste pakket is afhankelijk van een veelheid van factoren. In welke fase van volwassenheid zit jouw onderneming bijvoorbeeld? Hoe ver wil en kun je vooruitkijken? Wat is de terugverdientijd van ieder pakket? Hoewel ondernemen inherent is aan risico nemen, is het goed om de onduidelijkheden en onzekerheden rondom ieder pakket in ogenschouw te nemen.

Een andere vraag die het stellen waard is: hoe lang verwacht je dat het pakket dat je kiest, toegevoegde waarde kan leveren aan jouw onderneming? Vroeger gingen we er vanuit dat we er met een nieuw pakket jaren tegenaan konden. Tegenwoordig reken ik op een lifetime van ongeveer vijf jaar - en dan is het wellicht tijd om op te schalen of om over te stappen. De investering die je in de basis doet, zul je daar zeker op moeten afstemmen. De vraag aan jou is of die basis open source is.

Kritisch? Absoluut. Maar dat is inherent aan mijn vak; ik wil  ondernemers een eerlijk advies kunnen geven. Ik ben nog steeds Magento-fan. Nu, morgen, en nog ver daarna. Daar kan zelfs Adobe niets aan veranderen.