Veel aandacht ging de afgelopen jaren uit naar de ‘enorme’ groei van het bestelbusverkeer in steden en woonwijken. Vaak krijgen de webwinkels en hun pakketbezorgers de schuld.
Mijn buren vragen zich af of het echt niet allemaal in een enkel bestelbusje kan. Nu rijden PostNL, DHL, Albert Heijn, Coolblue en DPD achter elkaar door de straat. Ze snappen niet waarom de pakketbezorger komt als ze niet thuis zijn. Het is ook een van de grootste ergernissen in de stad: foutgeparkeerde busjes. Is het bestelbusalarm terecht?
Duurzaam
Connekt presenteerde tijdens het congres van de Topsector Logistiek harde cijfers. Er rijden een kleine 1 miljoen bestelbusjes in Nederland. En in steden wordt 80 procent van de pakjes met een bestelbus afgeleverd. Maar: bij de bezorging van pakketten aan huis en kantoor is slechts 2 tot 3 procent van alle bestelbussen betrokken. Met elkaar doen ze meer dan 300 miljoen leveringen. Omdat ze wat meer rijden dan gemiddeld, tekenen de pakketbusjes voor iets meer dan 5 procent van alle vrachtvervoersbewegingen in steden.
Het betreft door de bank genomen relatief nieuwe, schone bestelbusjes. De bestelbusjes veroorzaken 1 tot 2 procent van de CO2-uitstoot van wegtransport in Nederland. Bovendien hebben de pakketbezorgers stevige plannen voor elektrisch vervoer en de inzet van vrachtfietsen en lichte elektrische voertuigen. Dat verdient al met al het predicaat ‘duurzaam’.
Groei
De experts voorspellen dat een verdubbeling van de online verkopen niet zal leiden tot veel meer bestelbusjes. Ook onderzoek in het buitenland laat zien dat de grote groei van online bestellingen door consumenten nauwelijks heeft geleid tot meer bestelbusjes. De pakketbezorgers gaan het simpelweg slimmer organiseren.
Toch groeit het aantal bestelbusjes in steden snel; met 3 tot 5 procent per jaar. Die groei zit komt vooral door de leveringen aan de bouwplaats, de horeca en de winkels. Daar zien de experts steeds meer en steeds kleinere zendingen, bovendien met strikte levertijden, die met steeds meer bestelbusjes worden geleverd. Dat is niet duurzaam.
Woonwijken
Is er dan niks aan de hand? De grote pakketbezorgers doen het keurig. Maar, er is een steeds grotere categorie thuislevering door bedrijven met eigen vervoer, zoals door Albert Heijn, Picnic, Jumbo, Coolblue en HelloFresh. Hun bezorger is een verlengstuk van hun online beleving. Dit moet tiptop in orde zijn; daarom doen ze het liever zelf.
De groei in met name online levensmiddelen gaat leiden tot veel meer leveringen in met name woonwijken. Daarvoor zijn onze straten niet bedacht. Waar nu dagelijks 12 tot 15 bestelbusjes komen, worden dat er over 10 jaar 50 tot 60, ook in het weekend. Dat is geen prettig vooruitzicht. Het leidt tot opstoppingen, onveilige situaties en een slechte luchtkwaliteit. De bestelbus past niet meer bij de maat van de straat.
Leefbaarheid
Is het bestelbusalarm terecht? Nog niet, als het gaat om de levering aan consumenten. Wel, als steeds meer webwinkels besluiten het vervoer in eigen hand te nemen.
De grote steden gaan massaal nieuwe woonwijken ontwikkelen. Het zou slim zijn om nu alvast na te denken over hoe we in die nieuwe woonwijken gaan bezorgen. Met welke kleine, elektrische voertuigen gaan we de woonwijk in? Kunnen we de consument beter van dienst zijn met publieke afhaalpunten? En, hoe zetten we de consument aan het stuur, zodat de bezorger nooit meer voor een gesloten deur staat?
In nieuwe woonwijken zouden standaard pakkettenbussen geinstalleerd moeten worden i.p.v. traditionele brievenbussen. Briefpost is toch een aflopende zaak. First time delivery scheelt ook veel vervoersbewegingen.
Ja, mist die standaard pakkettenbussen dan ook toegankelijk zijn voor alle vervoerders. Dat is nu het grote probleem. Het is allemaal carrier-dependent. Wellicht moeten die pakkettenbussen gewoon overheidsinfrastructuur worden, net zoals snelwegen en treinvervoer.