Blockchain: wat hebben we eraan?

De mogelijkheden met nieuwe technologieën volgen elkaar in snel tempo op, en het is niet eenvoudig om dit allemaal snel een plek te geven. Dat geldt ook voor blockchain. Blockchain is in de afgelopen paar jaar steeds meer in de belangstelling gekomen, waarbij duidelijk is dat er super veel van verwacht wordt. Toch is het eigenlijk vaak nog een mysterie wat blockchain nou eigenlijk is.

Maar dat het serieus is, blijkt wel uit het feit dat er zelfs een Nationale Blockchain Coalitie is opgericht, met een agenda die zich richt op logistiek, energie, financiën, kennisinstellingen en overheid. Ook in pensioenen en verzekeringen is men zeer actief in het zoeken naar oplossingen met blockchain. Consument en werknemer merken van al deze activiteiten vooralsnog niet veel, maar zullen er naar verwachting binnen afzienbare tijd wel de effecten van ondervinden.

Meer dan bitcoin

Blockchain wordt tegenwoordig vaak gezien als het hart van nieuwe technologische ontwikkelingen en heeft daarom in de nabije toekomst veel impact op mensen, ondernemingen en de samenleving als geheel. Toch is er relatief gezien maar weinig bekend over het onderwerp. Het is in potentie in ieder geval veel meer dan alleen de basis van de bitcoin, tot nu toe de enige operationele echte blockchain zoals blockchain bedoeld is. Bitcoin is een crypto currency, oftewel een digitale munt. Bitcoin wordt in de praktijk gebruikt als benaming voor zowel valuta, het netwerk als de software, dus als synoniemen.

Het lijkt dat blockchain zoals het oorspronkelijk bedoeld is, in de praktijk weinig toepassing zal vinden, namelijk als een groot openbaar systeem. Er wordt ook met de nodige kritische blik gekeken of het wel efficiënt is om voor blockchain te kiezen. Er zijn namelijk alternatieve oplossingen te bedenken die lijken op een gedeelde database met blockchain kenmerken. Critici stellen namelijk, dat je met een gedeelde database in bestaande software net zo ver komt, dus dat het allemaal allang bestaat en het daarom een hype is die onnodig moeilijk is, inefficiënt en nergens voor nodig. Vooral de kopieën van databases worden als verspilling gezien.

Gedistribueerde database

Maar daarover een andere keer meer. Blockchain is een gedistribueerde database - een kopie die bij iedere mutatie wordt bijgewerkt - tussen nodes - computers met rekenkracht - met data die niet te bewerken zijn, waar je alleen maar nieuwe data aan toe kunt voegen. Dit is niet een echte definitie van blockchain, die is er niet, er wordt in de regel met omschrijvingen of synoniemen gewerkt om blockchain te beschrijven. De verschillende nodes kunnen gezien het feit dat ze alle beschikken over dezelfde database elkaar controleren, wat de noodzaak voor externe controle bijvoorbeeld door een accountant naar verwachting uiteindelijk zou kunnen doen afnemen. Enorm efficiënt dus, in potentie, is de verwachting. Of dat echt zo uitvalt in de praktijk, blijft afwachten.

Blockchain is verder vooral interessant in de volgende gebieden:

1. blockchain als ledger en algoritme – dus de technologie
2. blockchain als een innovatie en nieuwe technologie – de zakelijke mogelijkheden in organisaties, het business model
3. blockchain als disruptie – de veranderingen voor mensen
4. blockchain en bedrijfsmatige consistentie – het organogram

Het maakt daarbij niet uit of dit organisaties zijn in de private of publieke sector. Het maakt eveneens niet uit of het gaat om een start-up of een multinational. Iedereen is ermee bezig en iedereen heeft gelijke kansen, en je ziet alle partijen ook samenwerken.

Dit is tevens het basisprincipe van blockchain: samenwerken is een vereiste om blockchain te kunnen operationaliseren. In principe wordt de data zichtbaar voor iedereen (public blockchain) of voor de deelnemers (private blockhain). Een block in een chain wordt gevuld met data en gevalideerd en zo wordt de keten uitgebreid. Voor het zover is, wordt de informatie gedeeld en dat kan alleen op basis van samenwerken. Als je niet samenwerkt, wordt er geen info gedeeld.

Toepassen

Andere ontwikkelingen die voor blockchain belangrijk zijn, hebben te maken met de nieuwe betaaloplossingen als wallets en peer to peer betalingen. Deze kunnen binnen afzienbare tijd gemeengoed worden in het betalingsverkeer. De traditionele banken moeten hun systemen openen en deze partijen toegang verstrekken aan alle fintechbedrijven met een licentie. De manier waarop we betalen gaat op de schop, en er komt forse concurrentie voor traditionele banken.

Er wordt verwacht dat er veel mogelijkheden zullen zijn met deze technologie en dan vooral in combinatie met de platforms die we overal zien verschijnen. We gaan dan ook over naar de platform economie, waarin data en agile werken een centrale rol spelen. Deze ontwikkeling is in volle gang ook al zien we het op straat niet 1-2-3. Het zijn bedreigingen en kansen op een ongekende schaal. Wat die mogelijkheden zijn, en waar dit allemaal over gaat, wordt in volgende artikelen behandeld.