Verzendkosten: transparant of irreëel?

Ikea doet niet mee aan de wedloop van gratis bezorgen en blijft verzendkosten rekenen. Dat maakte de Zweedse woonwinkelketen in februari 2019 bekend. Het bedrijf zegt hiermee transparantie te bieden, want ‘gratis leveringen bestaan niet’. Maar wat is transparantie bij het rekenen van een niet reële verzendprijs van € 2,99?

Jesper Broding, ceo van Ikea, zei het overduidelijk tegen de Vlaamse zakenkrant De Tijd: ‘Ofwel verreken je de kosten in de prijs van je product ofwel reken je een toeslag aan. Wij doen transparant het laatste.’ Veel branchegenoten steunden zijn uitspraak, maar er waren ook cynische reacties.

Valse schijn

Een bedrag van € 2,99 is nooit gebaseerd op werkelijke kosten en daarmee wekt Ikea valse schijn, aldus de critici. Alexander van Slooten, managing director van V&D, vindt dat Ikea een dapper besluit heeft genomen. Al verkeert de woonwinkelketen wel in een positie dat het zich zo’n besluit kan veroorloven. ‘Ikea heeft een uniek productaanbod dat nergens anders is te krijgen.’

V&D – dat gratis bestellingen van boven de 20 euro bezorgt – had voor de lancering discussies over gratis bezorgen. ‘Maar uiteindelijk móet je wel mee’, zegt de managing director. ‘Veel artikelen die wij verkopen zijn ook verkrijgbaar bij andere webwinkels, zoals wehkamp.’

Uitgangspunt

Toch zou hij graag met alle partijen in de markt de discussie rond de verzendkosten willen starten. ’Transparantie richting de klant en een gezond businessmodel zouden het uitgangspunt moeten zijn.'

Van Slooten denkt echter dat de meesten te bang zijn om dat te doen. ‘Terwijl de gevolgen van zo’n besluit best kunnen meevallen. Kijk maar naar Zalando. Dat besloot onlangs in Italië weer verzendkosten te rekenen. De effecten op die beslissing zijn minimaal.’*

Goed besluit

Sebastiaan Berkvens, co-founder van online bierverkoper Beerwulf, bekijkt het besluit van Ikea vanuit verschillende perspectieven. ‘Vanuit het oogpunt van de klant vind ik dit een goed besluit. Natuurlijk geeft die € 2,99 geen honderd procent inzicht in de reële bezorgkosten.

'Maar dat geldt ook voor de inkoop- of productiekosten van het product, daar heb je als klant ook geen inzicht in. Er is echter wel een duidelijke split tussen kosten en bezorging. Het voelt aan alsof de klant meer inzicht heeft in het geheel.’

Prijsdifferentiatie

Vanuit het perspectief van de webwinkel vindt Berkvens het besluit van Ikea ook positief. ‘Door die split te maken kun je je product meer concurrerend aanbieden. Je kunt prijsdifferentiatie toepassen: als je klant het oké vindt dat zijn bestelling pas na twee tot vijf dagen wordt bezorgd, betaalt hij minder. Zo kun je als webwinkel je vloot ook makkelijker plannen.’

Vanuit de invalshoek van duurzaamheid kan het rekenen van bezorgkosten leiden tot bewustwording bij de consument, vervolgt Berkvens. ‘Het is slim om mensen financieel te prikkelen over thuisbezorging. Als je de bezorgkosten apart aangeeft en het voor de consument inzichtelijk maakt wat hij kan besparen door zijn bestelling op te halen, maakt hem dat veel bewuster.

'Als Beerwulf gaan we daar ook transparant en bewust mee om. We rekenen € 4,95 per doos aan bezorgkosten, tenzij de doos vol zit. Zo voorkomen we dat we lucht verplaatsen.’

Abonnement

Ook vanuit marketingoogpunt is Berkvens voorstander van het rekenen van verzendkosten. ‘Denk daarbij aan het aanbieden van bijvoorbeeld een bezorgbundel, zoals Albert Heijn dat doet, of aan een klantenbinder als ShippingPlus van de Bijenkorf. Een abonnement van € 9,95 per jaar waarvoor je een ongelimiteerd aantal bestellingen kunt plaatsen.’

Dapper

Nanne Batelaan, omnichannel manager bij Sybrand's Place (het e-commerce development-team van De Stiho Groep) is positief over het besluit van Ikea. ‘Ik vind het een goed initiatief. Natuurlijk, ze kunnen dit maken omdat ze een ijzersterk en uniek merk zijn. Toch vind ik het dapper dat ze over de logistieke kosten heen kijken. En ik begrijp ook wel dat die € 2,99 verzendkosten niet in alle situaties reële kosten zijn.

'Maar om nou te zeggen dat ze daarmee valse schijn wekken? Nee. Weet je wat pas valse schijn is? Geen verzendkosten rekenen en doen alsof het verzenden niks kost! Ik vind dat het besluit van Ikea juist transparantie biedt.’

Race naar de bodem

Batelaan vindt dat Ikea het zich kan veroorloven om verzendkosten te blijven rekenen. ‘Ikea zit in mijn ogen in een “eigen domein” waardoor het dit kan doen. Maar veel andere spelers zullen mee moeten doen aan deze race naar de bodem, kijk maar hoeveel elektronicazaken de afgelopen tien jaar de deuren hebben gesloten.

'Het speelveld verandert drastisch. Een actuele ontwikkeling zien we in nieuwe online supermarkten, zoals Picnic, die gratis kunnen bezorgen omdat ze geen fysieke winkels hebben. Bestaande supermarktketens zijn genoodzaakt kosten te rekenen voor thuisbezorging, maar ondertussen komt hun winstgevendheid onder druk te staan en zullen veel fysieke supermarkten hun deuren in de toekomst moeten sluiten.’

Meer bewegingen

Mirela Belkoski, e-commercemanager bij het in zwaar weer verkerende CoolCat, is niet verbaasd over het besluit van Ikea. ‘Ik zie steeds meer bewegingen in de markt die wijzen op het rekenen van verzendkosten. Ook bij klanten komt steeds meer het besef dat verzenden niet gratis kan zijn.

'Verder zie je het aan bijvoorbeeld de stakingen bij PostNL. Medewerkers zijn het zat om onder grote tijdsdruk te werken en willen meer loon. Het houdt gewoon een keer op. Het zou me niet verbazen als we straks allemaal meer verzendkosten betalen.’

* 3 mei maakte Zalando bekend dat het binnenkort in acht van de zeventien markten waar het actief is, verzendkosten zal gaan berekenen.