In het vervoer van online bestelde pakketten is een flinke duurzaamheidsslag te maken: ‘Onnodig grote voertuigen verplaatsen lucht’, stelt lector stadslogistiek Walther Ploos van Amstel. Volgens hem rijden twee keer zoveel bezorgbusjes in de stad als nodig is.
‘Je kunt beschikken over slimme vervoersmiddelen, maar daar hoort een dynamische planning bij. Daar moeten we steeds meer naartoe’, aldus de lector, die tijdens zijn keynote op E-commerce & Logistiek (14 juni) dieper op dat onderwerp ingaat. ‘In pakketbezorging zit gemiddeld veertig tot vijftig procent slack. De factor reistijd in de stad is erg onzeker; vergeet ook niet dat chauffers 65 procent van de tijd náást hun voertuig staan, bij het vooraf plannen heb je daar geen idee van.’ Een andere stadslogistieke uitdaging vormt het vinden van een laad- en losplek. ‘Met het dynamisch gebruik van verkeersdata zou je bijvoorbeeld een reservering voor zo’n plaats kunnen maken.’
De Nederlandse logistieke sector is al goed op weg om te verduurzamen; toch zijn er nog aardig wat stappen te zetten, vindt Ploos van Amstel. ‘Pakketbezorgers zijn veelvuldig bezig met de inzet van elektrisch vervoer; dat zie je bijvoorbeeld bij DHL, Fietskoeriers.nl, Bubble Post.’
Struikelblokken
Er zijn echter twee factoren die duurzaamheid flink verstoren. ‘De eerste is het aantal consumenten dat niet thuis is bij de eerste levering, gemiddeld één op de vier. Dat zijn harde cijfers die de sector ontkent, maar onderzoeken laten dat zien. Het combineren van een levering met het ophalen van een retour kan daarbij een extra ritje uitsparen: DHL past dat bijvoorbeeld al toe met behulp van address intelligence. Verder zijn verpakkingen over het algemeen veel te groot, dan ben je dus gewoon lucht aan het verplaatsen. Gelukkig wordt op dat punt steeds vaker actie ondernomen: bedrijven verpakken meer en meer op maat, zoals bij de samenwerking tussen Picnic en Heineken voor het Kwartkrat. Dat is een voorbeeld van e-commerce ready packaging.’
Het gedrag van chauffeurs straalt daarnaast niet altijd positief af op hun logistieke werkgever: dat kan beter, vindt Ploos van Amstel. ‘Met name in de thuisbezorgmarkt kom je echt cowboys op scooters tegen. Je hoort weleens dat er op straat bier gedronken wordt en dat verkeersveiligheid beneden alle peil is. Een bestelbus is vier keer zo vaak betrokken bij een ongeval als een personenauto, terwijl die minder kilometers maakt.’
Stappen vóór 2025
Om woonwijken op een duurzame manier te ontsluiten voor de groeiende bezorgeconomie, moet niet alleen de indeling daarvan aangepast worden, maar ook het formaat van de voertuigen die ernaartoe gaan. ‘Woonwijken die nu in aanbouw zijn, moeten we inrichten op de pakketcultuur: dat kan door er pick-up points in op te nemen, waar consumenten zelf hun pakjes kunnen afhalen. Wanneer die vervoerd worden met lichte elektrische wagentjes, zoals de stints (elektrische bakfietsen, red.) van PostNL, worden woongebieden toegankelijker.’
Een ander instrument voor verduurzaming is de tijdvakplanning. ‘Albert Heijn bijvoorbeeld laat zijn klant kiezen tussen zo’n zestig levermomenten per week, allemaal met een verschillende prijs: een duurzaam tijdslot is goedkoper. Nespresso paste dat principe destijds als eerste toe, ook om de druk op zijn personeel te verminderen. Dat thema is nu weer behoorlijk in de actualiteit: de druk die het online shoppen en de bijbehorende next day delivery-verwachting leggen op de nachtarbeid die daarvoor nodig is. Nespresso-klanten bestelden vaak in het weekend, waardoor op maandag veertig procent van het weekvolume verwerkt moest worden; vervolgens werd het pakketje op dinsdag bezorgd, was de consument niet thuis. Het idee van een ‘geen haast’-bestelbutton zoals advocate Margreet de Boer onlangs op Twitter opperde, lijkt mij dan ook een heel goede oplossing daarvoor. Maar ook het prijstechnisch belonen van het kiezen voor duurzame tijdvakken past prima in dat kader.’
Gelukkig zijn zowel e-commerce als logistiek sectoren die ‘echt hun best doen’, aldus de lector. ‘In principe is de pakketsector al de meest duurzame transportsector. Maar vóór 2025 moeten zeker nog een aantal stappen gezet worden, zowel in techniek als in de manier waarop de consument daarmee omgaat. Er komen in Nederland steeds meer magazijnen: daarin wordt veel gemechaniseerd en bij het ontwerp ervan is duurzaamheid nu, na efficiëntie, het tweede criterium. De e-commerce sector loopt daarin voorop. Het is een innovatieve branche met een jonge bedrijfscultuur waarin niet traditioneel gedacht wordt, dat zie je ook terug in de logistiek. Projecten op het gebied van robotisering bijvoorbeeld tonen aan dat iedereen durft te experimenteren.’
Van voertuigen en magazijnen tot aan het gebruik van data om de last mile te optimaliseren: ‘Duurzaam scoren’ is het thema van het congres E-commerce & Logistiek, op donderdag 14 juni in Almere.
Verduurzamen doe je niet alleen bij transport zelf, Begin dan eerst met het op EU niveau verbieden van zogenaamd gratis verzenden en retour van webshops. Gewoon verplicht eerlijk en transparant op de factuur met de werkelijke kosten vermelden en doorberekenen Een totaal verbod op volume korting verzendingen zal ook zeker helpen tegen de oneerlijke concurrentie.
De misleiding leid tot gemakzucht van de klant en daarmee onnodige en zelfs de onzinnige retouren die ontstaan door niet lezen en achteloos bestellen want het kost me toch niks mentaliteit is snel gecreëerd. Als de consument eerlijk bijdraagt in zowel de heen als de terugreis zal het nu maar achteloos bestellen en retour sturen snel over zijn en daarmee veel minder transportbewegingen nodig zijn. Als je naar de fysieke winkel gaat kost het je toch ook geld aan bvb brandstof, stroom, parkeren of openbaar vervoer en zeker in tijd.
De consument vergeet derhalve dat het zogenaamde gratis in werkelijkheid toch ergens van betaald moet worden. In de praktijk is dat de verzendkosten drukken met volume korting dus oneerlijke concurrentie van de macht der getallen en marge inleveren door ondernemer op de goederen. zeker de externe verkopers van handels platvormen dragen hier noodgedwongen aan bij.
Het zogenaamd gratis verzenden en retour zorgt niet alleen voor onnodige extra milieubelasting maar zorgt ook indirect door de concurrentie druk dat de vervoerder een armoedig baantje wordt door de tijdsdruk om toch nog een beetje inkomsten te hebben. En dan raar op kijken dat de couriers cowboys worden.
Als je echt transport wil innoveren moet je een landelijk elektrisch transportnetwerk opzetten waar iedereen pakketjes of personen mee kan vervoeren en op de plaats van bestemming automatisch en autonoom wordt afgeleverd. in de emiraten werkt soortgelijk al op kleine schaal. De havens, attractieparken, luchthavens en autofabrikanten werken allemaal al heel lang met een autonoom transportsysteem, on demand delivery. Nu nog landelijk groots opzetten en geschikt maken om pakketjes en personen te vervoeren van A naar Beter.
Met ieder een eigen pakketbox (pakketbrievenbus) kan het veel efficienter...
Beste Nic,
Eens met je betoog maar feit blijft dat goederen van punt A (meestal via B en C) pas bij de daadwerkelijke consument aankomen. Het probleem los je dus ook niet direct op door een oplossing te verzinnen tussen A en de consument ongeacht op de verkopende partij dit thuis aflevert of zijn klanten het zelf af laat halen en dit faciliteert met een groot parkeerterein. Daarnaast heeft het product veelal al duizende kilometer afgelegd vooral het bij A terecht komt.
De daadwerkelijke milieubelasting zit dus al veel eerder in de keten.