INretail pleit in hun nieuwe rapport over de maatschappelijke meerwaarde van retail voor het stimuleren van lokale online platforms: ‘Zo’n online infrastructuur gebaseerd op wat de lokale gemeenschap belangrijk vindt, verbindt vraag met aanbod. Zo kan dat grote lokale aanbod online ontsloten worden voor het algemene belang. Bovendien helpt het de winkelstraten in onze steden en dorpen vitaal te houden’.
De digitale ruimte is in handen van een handvol grote en vooral buitenlandse marktpartijen als Amazon, Google, Zalando, Alibaba en Bol.com. INretail ziet meer behoefte om te zoeken naar een alternatief voor deze ‘winner takes all’ modellen.
Dat is een terechte, maar lastige, uitdaging. Je moet met elkaar werken aan een inclusieve online infrastructuur op basis van publieke waarden waar lokale vraag en lokaal aanbod elkaar moeiteloos weten te vinden.
Toch lukt het maar niet
Groningen, Pijnacker, Amsterdam, Purmerend, Westland, Leuven, Haarlem, Spijkenisse en Hilversum lanceerden eerder lokale online winkelplatformen. De meesten stierven een stille dood toen de subsidies op waren. Retaildeskundigen, nationaal en internationaal, verwachten niet te veel van lokale platforms. Ze spelen tot nu toe geen significante rol. Wat zijn de lessen uit binnen en buitenland? Hoe creëer je dan wel waarde?
Les 1: Ben de beste en zorg ervoor dat jouw klanten dolblij zijn
Besef dat de consument altijd gelijk heeft. Wat niet werkt zijn de vele initiatieven voor digitale winkelstraten die geen bestel-, betaal- of levermogelijkheden bieden; een 'verhaal' vertellen is echt niet genoeg. De consument wil snelle thuisbezorging, afhaalmogelijkheden, zekerheid dat het product er is en verwacht gemak met een enkel bestel- en betaalplatform. Biedt, naast het ophalen bij de winkel of een afhaalpunt, snelle bezorging vanuit de winkels met lokale bezorgers als Fietskoeriers, TringTring, Hurby en Peddler. Het Amsterdamse Local Heroes laat zien dat het kan en extra omzet oplevert voor de lokale marktkooplui en winkels.
Les 2: zorg voor naadloze systemen die 'handsfree' werken
Het boeken en verwerken van zendingen en het bijhouden van de platforms vraagt veel te veel tijd. Dat is niet handig, niet betrouwbaar, te kostbaar en niet altijd veilig. Dat moet simpel en snel, papierloos en geïntegreerd met de winkelsystemen (bestellingen en voorraden), met het betaalgemak van iDeal en Tikkie en naadloos gekoppeld aan de planning van de bezorgers. Biedt nieuwe Web3-technologie kansen? Misschien. Ik vind het een boeiende vraag hoe we het samen beter, en eerlijker, onderling kunnen regelen zonder de wereldwijde platforms.
Les 3: doe het samen
Samenwerken is lastig, maar samen kom je echt verder. Regel het met de winkels uit je eigen straat. Betrek daar ook de grote spelers als Albert Heijn, Jumbo, Kruidvat, Gall Hema en Blokker bij. Werk samen met lokale bezorginitiatieven.
Samenwerking moet zich niet beperken tot de buren. Digitalisering biedt ook de mogelijkheid de informatie uit de winkelstraat aan andere marktpartijen beschikbaar te stellen, zoals merkproducenten. Die krijgen daarmee inzicht waar hun producten lokaal verkrijgbaar zijn en kunnen dat via hun eigen online kanalen communiceren met consumenten. Dat kan een win-win opleveren voor alle partijen.
De publieke waarde van winkels
In de digitalisering van de winkelstraten ligt een missie voor INretail, ondernemers in de straat, straatmanagers, de gemeenten, retailmerken en start-ups. Lokaal-voor-lokaal; niet alleen voor de dagelijkse boodschappen, ook voor wijn, boeken, mode en meer. Kies voor de aanval en verleid de lokale consument. Werk samen met de merkproducenten.
Is dat allemaal genoeg? Thuisbezorging heeft onomkeerbaar de toekomst. De winkelstraten hebben een grote maatschappelijke functie, stelt INretail terecht. Daarvoor is meer nodig dan enkel digitalisering. De winkelstraten moeten aantrekkelijk zijn; leuk om te wonen, te werken, te ondernemen, te bewegen en te ontspannen. Een ontmoetingsplek in de buurt waar verblijven het uitgangspunt is; dat biedt sociale cohesie. Digitalisering kan dat ondersteunen. INretail stelt dat het daarvoor nodig is te denken vanuit publieke waarden in plaats van enkel economische waarden.
Lokale platforms kunnen succesvol zijn en voordelen brengen, maar er zijn ook risicos en valkuilen. In onderstaande blog geven we drie strategische aanknopingspunten om de kracht van lokale online platforms beter te benutten: Houd als lokale ondernemer de regie over digitalisering Maak de toegevoegde waarde van het platform duidelijk en ondersteun dit met marketing Betrek zoveel mogelijk partijen bij de samenwerking
https://retailtrends.nl/item/65828/zo-kun-je-de-kracht-van-lokale-online-platforms-beter-benutten
Aangezien Walther op zijn eigen blog heeft aangegeven onderstaande een waardevolle toevoeging te vinden, plaats ik mijn reactie hier nogmaals:
Beste Walther,
In het persbericht van INretail is de nadruk te sterk komen te liggen op sec het stimuleren van lokale online platforms. Dat is jammer, want in de petitie die aan de minister is overhandigd, wordt in veel bredere zin gepleit voor het ontwikkelen van een publieke online infrastructuur die moet leiden tot een hogere mate van digitaal zelfbeschikkingsrecht van winkeliers. Uit de petitie:
"De opgave zou moeten zijn om met elkaar werk te maken van een veel inclusievere online infrastructuur gebaseerd op publieke waarden waar (lokale) vraag en (lokaal) aanbod elkaar moeiteloos weten te vinden. Uitgangspunt is dan niet het verdienmodel van een aantal dominante en gigantische marktpartijen, maar digitaal zelfbeschikkingsrecht en het algemeen belang dat belanghebbenden en betrokkenen met elkaar vormgeven. [...] Daarnaast zijn er lokaal en landelijk initiatieven nodig waarmee lokale (vaak kleinere) winkeliers laagdrempelig en commercieel aantrekkelijk hun producten online onder de aandacht kunnen brengen."
Op basis van zo'n online infrastructuur kunnen lokale online retailplatforms worden gebouwd, maar het geeft winkeliers vooral ook de mogelijkheid hun toegevoegde waarde als lokale fysieke winkel aan andere marktpartijen beschikbaar te stellen (bijvoorbeeld merken en web- en app-ontwikkelaars). Die krijgen daarmee inzicht waar (hun) producten lokaal verkrijgbaar zijn en kunnen dat via hun eigen online kanalen communiceren richting consumenten/klanten en daarmee hun eigen online dienstverlening verbeteren en verrijken. Op die manier creëer je meer online kanalen (zowel lokaal als landelijk georiënteerd) waar de producten van lokale winkels door de consument gevonden kunnen worden en daarmee neemt ook de afhankelijkheid van grote online platformen af.
In het persbericht wordt dus een enkele toepassing uitgelicht, terwijl het gaat om de onderliggende publieke infrastructuurlaag die gezamenlijk moet worden ontwikkeld om winkeliers op een eerlijkere manier en via verschillende online kanalen online meer zichtbaarheid te geven.
De opgave die INretail formuleert, is dus veel breder van aard dan het persbericht doet vermoeden.
Met hartelijke groet,
Michiel Vos Zupr
In het kader van dit artikel is het m.i. waardevol om een document met belangrijke randvoorwaarden voor een succesvol lokaal retailplatform te delen.
https://drive.google.com/file/d/1tct0-lhDsA0T3shErWHZae4jMJ_38piY/view?usp=sharing