‘Een e-commerce cao, nu pas?’

Nu e-commerce een steeds belangrijker onderdeel wordt van het dagelijkse leven van veel consumenten en de sector stevig blijft doorgroeien, is het een logische stap dat daar ook passende instrumenten bij worden geïntroduceerd. Zo werd onlangs bekend dat er een nieuwe werkgeversvereniging is opgericht die een e-commerce cao aanbiedt aan haar leden. Leuk en aardig, maar wat vinden die werkgevers daar eigenlijk zelf van?

Eerst even wat achtergrond: de e-commerce cao is enkele jaren geleden bedacht door de ondernemers achter Picnic en werd in samenwerking met vakbond De Unie opgesteld. Inmiddels is de cao klaar en kan hij worden aangeboden aan een bredere groep e-commercebedrijven. Vervolgens werd eind 2021 de werkgeversvereniging E-commerce Nederland opgericht, die opkomt voor de belangen van ondernemers in e-commerce. Pure players met minimaal honderd werknemers in dienst kunnen zich bij de vereniging, die door enkele online foodspelers werd geïnitieerd, aansluiten. Leden kunnen via E-commerce Nederland deelnemen aan diezelfde cao.

Dat die cao er nu is, is een logische en goede stap, blijkt uit een kleine inventarisatie onder verschillende e-commerce ondernemers. ‘Voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers is het mooi als verschillende zaken duidelijk op papier staan’, stelt Peter-Paul Kester van Fietsuniek.nl. Hij is naast e-commerce ondernemer ook actief in de uitzendbranche. ‘Je kunt zien dat e-commerce een duidelijke here to stay-ontwikkeling heeft doorgemaakt. Daar is deze cao natuurlijk een gevolg van. Uiteindelijk is vooral de werknemer gebaat bij een goede werkomgeving waarbij duidelijk is wat ieders rechten en plichten zijn.’

Goede ontwikkeling

‘Nu pas?’, reageert Kemal Tas van Ledstores Europe als we hem vragen naar de komst van de e-commerce cao. ‘Als je het mij vraagt is het een heel goede ontwikkeling. Nu vallen alle medewerkers bij ons onder de cao Elektrotechnische Groothandel. En uit eigen ervaring heb ik wel gemerkt dat dit niet altijd de meest ideale voorwaarden zijn voor e-commercetalenten. De arbeidstijden, salaris, secundaire arbeidsvoorwaarden, pensioen en dergelijke zijn niet op het niveau dat je als e-commercepartij wilt uitstralen. Dus we hadden vaak veel betere voorwaarden dan bestaande cao’s.’ Dat laatste onderschrijft Oscar Diele, ceo van Flinders en sinds kort bestuurder bij branchevereniging Thuiswinkel.org. ‘Vooral de kleine, snelgroeiende e-commercebedrijven hebben vaak geen gestandaardiseerde arbeidsvoorwaarden. Een cao kan deze e-commercespelers ontzorgen en helpen bij het invullen van het thema “goed werkgeverschap”.’

Geschikt voor de gehele branche?

Toch zitten er nog wel enkele haken en ogen aan de komst van de e-commerce cao. Sowieso zou volgens Kester de cao gebaat zijn bij een bredere ondersteuning door andere vakbonden (‘voor een groot draagvlak’). Maar er zijn ook vraagtekens of de huidige e-commerce cao wel breed genoeg is voor de volledige branche. Diele: ‘Flinders is op dit moment aangesloten bij de cao Retail Non-Food (van INretail). Deze cao is algemeen verbindend verklaard voor bedrijven in de detailhandel van mode, sport, schoenen, verf & woninginrichting, tuincentra en woonwinkels. Onze huidige cao is een retail cao en geen e-commerce cao, terwijl Flinders wel een echte e-commercespeler is. Daar zit spanning. Maar op dit moment zijn de initiatiefnemers voor de e-commerce cao met name bedrijven uit de foodsector. Een e-commerce cao dient in mijn optiek de gehele branche te vertegenwoordigen, dus veel breder dan alleen de foodsector. Alleen onder deze voorwaarde zal een e-commerce cao relevant zijn voor de gehele branche – en dus ook voor Flinders.’ Tas vult aan: ‘Als de cao een voordeel zou opleveren voor onze medewerkers en wij hen daardoor een veiligere en betere plek kunnen bieden, zouden wij zeker in overweging nemen om aan te sluiten. In de huidige cao past onze dienstverlening en organisatie niet. We moeten dus vaak improviseren met de huidige cao om het voor onze medewerkers aantrekkelijk te maken om bij ons te werken. Een e-commerce cao zou daar uitkomst voor bieden en ik acht de kans dan groot dat wij ons er bij aansluiten, mits de medewerkers er niet op achteruit gaan.’

De behoefte voor een dergelijke cao is er vanuit de markt dus zeker, kunnen we wel concluderen. De sector is immers dermate gegroeid dat een professionaliseringsslag op dat vlak geen kwaad kan. ‘E-commerce is ondertussen een volwassen branche geworden en daar past een eigen cao bij’, stelt Tas. ‘Zoals we nu met de huidige pandemie hebben gemerkt is de groei van e-commerce in een stroomversnelling gegaan. Het is meer geaccepteerd door het grote publiek.’ Maar naast professionalisering op het gebied van de cao moeten andere thema’s niet vergeten worden, benadrukt Diele. ‘Hoe geef je jonge mensen op de arbeidsmarkt perspectief, hoe kun je werknemers ontwikkelen, opleiden en groeikansen bieden? Maar alleen een cao zal niet voldoende zijn. Naast arbeidsvoorwaarden staan thema’s als duurzaamheid en inclusiviteit hoog op de agenda van veel e-commercespelers.’

Werkgeversvereniging

En dan de komst van de werkgeversvereniging, hoe denken de e-commercespelers daar over? Ook daar haalt Diele een eerder benoemd punt aan: ‘Op dit moment zien we nog onvoldoende vertegenwoordiging voor de gehele e-commercebranche om aansluiting te rechtvaardigen. Sinds januari van dit jaar ben ik bestuurder bij Thuiswinkel.org. We volgen ook daar de ontwikkelingen met interesse.’ En voor Ledstores is die vraag eenvoudig, maar om een andere reden, besluit Tas: ‘Het is een goed initiatief. Maar op dit moment is er voor ons geen belang om zelf aan te sluiten. Het is gericht op e-commercespelers die minstens honderd mensen in dienst hebben, wij zitten nog maar op de helft. Maar wellicht dat dit in de toekomst nog verandert.’