Online shopgedrag van tieners

Jongeren doen massaal online hun ding. Maar de offline wereld is net zo reëel, bewijzen de tieners in dit artikel. Online en offline gaan naadloos in elkaar over. Communiceren gebeurt massaal online en social media vormen een primaire levensbehoefte. Met shoppen zetten ze schoorvoetend hun eerste schreden in het online winkellandschap. Deze niet-representatieve steekproef laat zien dat de bakstenen winkels nog steeds belangrijk zijn. En een keurmerk? Dat is voor jongeren een grote onbekende.

Tekst: Ellen Kleverlaan / Beeld: Twinkle/BBP Media

Beau, 12 jaar, brugklas
Wat kocht je recentelijk online?
‘Ik heb al drie paar schoenen online gekocht. Van New Balance en twee van Nike. Voor het betalen vraag ik vervolgens mijn moeder. Als ik zelf ergens voor heb gespaard, betaal ik haar daarna contant terug. Mijn ouders hoeven mij niet te helpen met zoeken, want dat doe ik liever zelf. Ze mogen wel hun mening geven als ik iets heb uitgezocht, maar ik beslis welke schoenen ik koop.’

Heb je wel eens schoenen terug moeten sturen?
‘Ja, maar dat pakketje moesten we best ver weg brengen. Dus toen heeft mijn moeder dat gedaan.’

Zoek je naar schoenen op je iPhone 5S?
‘Nee, ik zoek op de iPad. Mijn moeder betaalt ook via de iPad.’

Wat doe je dan wel met je telefoon?
‘Spelletjes, bellen, mijn agenda voor school inkijken en ook wel oefeningen “begrijpend lezen” doen. Voor school dus. Met Facebook doe ik bijna niks. Wel met Instagram en Snapchat. En ik heb Spotify op mijn telefoon, zodat ik naar muziek kan luisteren.’

Heb je wel eens van een keurmerk gehoord voor websites?
‘Nee eigenlijk niet. Maar misschien dat we dat nog op school krijgen. Ik zit net een maand in de brugklas.’

Sita-Mae, 14 jaar, 3 vwo
Wat kocht je recentelijk online?
‘Kleding. Heel chill is dat websites zich nu aanpassen aan mijn smartphone. Dus zoeken naar kleding doe ik vaak op mijn telefoon, maar bestellen doe ik via de laptop thuis. Ik bestel zelf, en koop op rekening zodat mijn moeder of vader later kan betalen.’

En als iets terug moet omdat het niet goed is?
‘Dan moet ik dat zelf doen.’

Waar gebruik je jouw iPhone 5S verder voor?
‘Naast het bekijken van lookbooks van merken en winkels, speel ik spelletjes. Als ik een spelletje zat ben, verwijder ik het weer. Verder: Instagram, Facebook, Snapchat en gewoon chatten.’

Kijk jij ook bij kledingmerken op Instagram?
‘Ja, ik zie regelmatig aanbiedingen voor korting op kleding. Maar daar maak ik nooit gebruik van. Ik vertrouw het niet altijd.’

Waar je let je op bij webwinkels?
‘Ik moet van mijn moeder letten op de veiligheid van het betaalproces en mag niet zomaar mijn adresgegevens ergens achterlaten. Bij nieuwe webwinkels kijken we daar samen naar. Net als naar regels om iets retour te zenden.’

En een keurmerk?
‘Wat is dat?’

Sophie, 15 jaar, 3 vwo
Wat kocht je recentelijk online?
‘Vorig jaar zag ik een jas bij Urban Outfitters online. Ik twijfelde wel, want hij was best duur en ik kon niet goed beoordelen of de kwaliteit goed was. Ik ging hem eerst passen in de winkel. Maar twijfelde nog steeds. Toen bleek hij online in de uitverkoop te zijn. Ik ging eerst weer naar de winkel om het echt zeker te weten. Toen ik hem online wilde bestellen, bleek hij uitverkocht. Ik weer naar de winkel. En toen was hij opeens weer online te bestellen! Ik heb ‘m gekocht en ik kan niet wachten tot het weer winter is.’

Twijfel je altijd zo lang?
‘Ik wil echt zeker weten dat het een goede keus is. Ik kan het wel terugsturen, maar ik weet het liever eerst zeker.’

Waarom koop je niet alles online?
‘De stof en de kwaliteit moeten goed zijn. Daarom ga ik toch eerst naar de winkel om dat te beoordelen, voordat ik online iets koop.’

Waar gebruik je jouw iPhone 5C voor?
‘Ik ken sommige websites van kledingwinkels uit mijn hoofd. Zo vaak kijk ik ernaar. Verder gebruik ik hem voor spelletjes, Instagram, Facebook, Snapchat en gewoon chatten.’

Waar je let je op bij webwinkels?
‘Mijn moeder kijkt altijd mee als ik wat ga bestellen, ook of het wel een betrouwbare site is.’

En een keurmerk?
‘Wat is dat?’

Nanda, 17 jaar, eindexamen havo
Wat kocht je recentelijk online?
‘Ik heb laatst een platenspeler gekocht. Ik had al bedacht hoe die eruit moest zien. Daar denk ik dus van tevoren over na. Ik heb toen van verschillende modellen de productspecificaties bekeken en vergeleken en ging met het model dat ik wilde op zoek naar een goedkoop adres. Online. Platen koop ik ook online. Nooit in een gewone winkel.’

Wat vind en zoek je verder online?
‘Kleding. We kijken thuis wel in de papieren H&M-catalogus en bestellen vervolgens online.’

Waar gebruik je jouw iPhone 4S voor?
‘Chatten, social media en muziek luisteren doe ik ook wel. Lastig met de iPhone 4S is dat er geen nieuwe software-updates meer mogelijk zijn. Snapchat heeft leuke nieuwe features, maar die heb ik dus niet. Ik koop altijd via de computer thuis.’

Betaal je zelf online?
‘Ja, ik betaal via mijn eigen rekening. Behalve als een creditcard nodig is. Dan vraag ik mijn moeder; zelf heb ik die niet.’

Waar je let je op bij webwinkels?
‘Mijn moeder vertelde mij dat ik altijd moet letten op een keurmerk. Dus dat doe ik. En voordat ik bij een nieuwe webwinkel iets koop, check ik hoe je retour kunt zenden.’

Annelotte, 18 jaar, eindexamen gymnasium
Wat kocht je recentelijk online?
‘Kaartjes voor Lowlands, waar ik dit jaar voor het eerst was. Drie dagen weg met vriendinnen. Ik vond het echt geweldig.’

Wat zoek en vind je verder online?
‘Ik ben nu op zoek naar een goede en goedkope fotoprintwinkel, omdat fotograferen mijn hobby is.’

Waar gebruik je jouw Samsung S3 mini voor?
‘Chatten en social media. Telefoneren doe ik zelden; ja, op Lowlands, toen we elkaar kwijt waren.’

Betaal je zelf online?
‘Nee, ik vraag mijn moeder dat te doen. Dan kan ik niets verkeerd doen.’

Je oriënteerde je voor een kerstjurkje eerst online, maar ging voor de aankoop naar de winkel. Hoe zit dat?
‘Ik hoopte dat ik in de winkel meer keuze zou hebben dan dat ene jurkje dat ik online leuk vond.’

Waar je let je op bij webwinkels?
‘Of de site er betrouwbaar uitziet. Ik vind een webwinkel eerder betrouwbaar als er ook een echte winkel is. En ik let op recensies van andere klanten.’

En een keurmerk?
‘Wat is dat?’

Valentijn, 19, eerstejaars student media, informatie en communicatie aan de HvA.
Wat kocht je recentelijk online?
‘Cliché: kleding. En kaartjes voor festivals en feestjes: allemaal online.’

Wat zoek en vind je verder online?
‘Ik ben dj; onder de naam Fantino draai ik muziek op feestjes. Ik wil nu studiomateriaal aanschaffen om de muziek die ik zelf maak naar een hoger niveau te tillen. Alles koop ik online: van muziek tot het materiaal. Ik wil mijzelf in de spotlights spelen en de wereld laten zien wie ik ben.’

Waar gebruik je jouw iPhone 6 voor?
‘Iedere aanbieder van festivaltickets of kleding heeft een eigen app. Het betaalproces verloopt via mijn Rabobank-app. Heel veilig lijkt mij. Eigenlijk kan ik alles via de telefoon bestellen. Alleen als ik thuis ben, gebruik ik de computer.’

Betaal je zelf online?
‘Uiteraard.’

Spelen je ouders überhaupt nog een rol in dit proces?
‘Ik vraag wel eens advies over kleding; of zij denken dat mij iets staat of niet.’

Waar je let je op bij webwinkels?
‘Een eerste indruk zegt vaak al veel over de betrouwbaarheid. Maar ik kijk ook wel verder, met name naar de kosten van het terugzenden, voor het geval ik ergens niet blij mee ben. Gaat eigenlijk altijd goed. Opgelicht ben ik alleen met kaartjes via Marktplaats.’

En een keurmerk?
‘Wat is dat?’

---------------------------------------------------------
Feiten en cijfers
- 99 procent van de 13-18-jarigen heeft een mobiel (meestal een smartphone), bij de 10-12-jarigen is dat 78 procent
- De meeste jongeren gebruiken hun smartphone vooral voor het versturen van berichtjes, daarna worden bellen, foto’s maken, muziek luisteren, filmpjes kijken en spelletjes spelen het meest genoemd. Naar shopgedrag wordt in de meeste onderzoeken niet gevraagd
- 13-18-jarigen laten zich vaker bewust afleiden door berichtjes, filmpjes of social media dan jongere kinderen
- WhatsApp, Facebook en Instagram zijn levensaders, 13-19-jarigen hebben ook nog accounts op Pinterest én Snapchat
- Hooguit eenderde van de ouders doet aan actieve mediaopvoeding (regels afspreken, commentaar geven op media-uitingen)
- Ouders die aan mediaopvoeding doen, focussen op risico’s en besteden minder aandacht aan kansen en plezier die media kunnen bieden.

Bron: Monitor Jeugd en Media 2015 via Stichting Kennis.
---------------------------------------------------------

Dit artikel verscheen eerder in het jubileumnummer van Twinkle (november 2015).