Expansie van crossborder logistiek

In de afgelopen veertien jaar heeft de e-commerce wereld verschillende groeifases doorgemaakt: opkomst van nieuwe succesvolle pure players, sterke focus op de thuismarkt, opbloeien van multisoft hyphenchannelretail en een nieuwe groeistuip door m-commerce. Het is verklaarbaar dat crossborder e-tail en daarmee crossborder logistiek niet bij de eerste ontwikkelingsfasen staat. Nu e-commerce binnen retail steeds belangrijker en professioneler wordt, komt crossborder echt op stoom.

Tekst: Nando van Essen

Er zijn twee krachten die crossborder binnen e-commerce een sterke impuls geven: e-tailers/multichannelretailers die na de ontwikkeling op de thuismarkt grote mogelijkheden zien buiten de eigen landsgrenzen en online kopers die ontdekken dat buitenlandse webshops interessante producten tegen een interessante prijs (inclusief verzendkosten) aanbieden. Door de Europese e-commerce organisatie EMOTA is een inschatting gemaakt hoe crossborder binnen de Europese markt zich in de periode 2013-2018 zal ontwikkelen (zie figuur 1). Volgens deze prognose groeit de grensoverschrijdende verkoop van webshops in de komende vijf jaar met gemiddeld 21 procent per jaar, terwijl de verkoopgroei in de eigen regionale omgeving van webshops met gemiddeld 9 procent zal toenemen. Gemiddeld genomen zal naar verwachting in 2018 zo’n 20 procent van de omzet van webshops door internationale vraag worden bepaald. In 2013 is dat gemiddeld iets lager dan 10 procent.

Online in- en export
Het strategisch adviesbureau OC&C heeft in januari 2014, in samenwerking met Google, een onderzoeksrapport uitgebracht onder de titel ‘The Global Retail E-mpire’. Dit rapport laat zien hoe de e-commerce markt er op het gebied van crossborder aankopen uitziet in 2013 tussen een aantal landen: Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Frankrijk, Duitsland, de Nordics (Scandinavische landen) en Nederland. Enkele uitkomsten uit dat rapport (zie ook figuur 2):

- Groot-Brittannië is op dit moment het land met de beste ‘handelsbalans’ in online sales: online kopers in de genoemde landen kochten in 2013 voor bijna 2,5 miljard dollar bij Britse webshops en online kopers uit Groot-Brittannië kochten voor zo’n 1,35 miljard dollar bij webshops in die landen en dan vooral in de Verenigde Staten.
- Nederlandse online kopers kochten voor circa 500 miljoen dollar in de genoemde landen en Nederlandse webshops verkochten nog geen 150 miljoen dollar aan online kopers in die landen.
- De Duitse online handelsbalans is min of meer ‘in balans’: Duitse online kopers kochten ongeveer evenveel in het buitenland als buitenlandse kopers kochten bij Duitse webshops.
- Frankrijk importeert veel meer online aankopen dan het exporteert: de importomzet is 950 miljoen dollar hoger dan de online exportomzet.
- Het OC&C-rapport verwacht tussen 2013 en 2020 een vervijfvoudiging in crossborder online omzet. Deze verwachting komt neer op een jaarlijkse groei van 30 procent.

EU-politiek
De ontwikkeling van e-commerce, zowel binnenlands als over de grenzen, is op EU-niveau een belangrijk onderwerp. In juli 2013 is er in opdracht van de Europese Commissie een rapport uitgebracht door Copenhagen Economics met de titel ‘E-commerce and delivery'. Een paar interessante conclusies uit dat rapport:

- In 2012 werd door 70 procent van de webshoppers in Europa niet crossborder gekocht.
- Verbetering van de logistieke afhandeling van online orders binnen het eigen land en over de grenzen zal de online omzet sterk stimuleren. Essentieel hierin zijn verbeteringen met betrekking tot het kostenniveau, de afleveropties, track & trace-mogelijkheden en passende retouropties.
- De markt (webshops en logistieke dienstverleners) zullen ook met verbeteringen moeten komen op het gebied van services, informatieverschaffing en dergelijke. De politiek kan hierin een bijdrage leveren door onder andere eisen te stellen omtrent informatieverschaffing aan online kopers en een mogelijke introductie van een EU-breed in te voeren ‘trust mark for delivery’.

De Europese Commissie heeft medio 2013 ook een ambitieus Digital Agenda Plan gepresenteerd. Daarin is de doelstelling geformuleerd dat in 2015 20 procent van de Europeanen crossborder koopt.

Uitbreiding dienstverlening
De wereld van de pakketvervoerders is hevig in beweging. Enerzijds zijn er de oude vertrouwde postbedrijven, zoals PostNL, Bpost en Deutsche Post, die steeds actiever worden in pakketdistributie. Anderzijds zijn er de grote internationale bedrijven, waaronder UPS, Fedex, DHL en GLS, die vooral wereldwijd distributienetwerken hebben ontwikkeld voor met name express-vervoer (de zogenoemde ‘time definite’- en ‘day definite’-producten). Zowel de oude vertrouwde postbedrijven als de internationale spelers staan bij de sterke groei van crossborder logistiek voor grote uitdagingen. De postbedrijven werken al heel lang met elkaar samen in de internationale verzending van brieven en pakketten. Het brievenvolume daalt en het b2c-pakketvolume stijgt sterk, nationaal maar ook internationaal.

In IPC-verband (International Post Corporation) via het ‘e-Commerce interconnect programma’ (eCip) werken vierentwintig postbedrijven (waaronder PostNL en Bpost) hard aan verbetering van de service voor b2c-pakketdistributie: onder meer via de Easy Return Solution (ERS), een eensoft hyphenvoudig crossborder retourlabel dat reeds is geïmplementeerd en de Easy Collect Solution (ECS), de internationale keuze voor aflevering op een afhaalpunt. Luc De Munck, ceo van Bpost International over deze activiteiten: ‘Vooral vanaf 2013 zijn deze verbeteringsprojecten in een versnelling gekomen en werken we hier volop aan mee. Met name bij de postbedrijven in Noordwest-Europa is de sense of urgency heel hoog. Target is om het verbeteringsprogramma eind 2014 te hebben afgerond.’

Ook Dimitri Wams, director International Parcels van PostNL, is zeer positief over de ontwikkelingen op het gebied van cross-soft hyphenborder pakketlogistiek: ‘Door intensieve samenwerking tussen de traditionele postbedrijven wordt de dienstverlening naar een hoger niveau gebracht in de internationale pakketdistributie. Daarnaast werken we samen met vijfentwintig á dertig partners - commerciële pakketvervoerders - in Europa en daarbuiten om onze klanten optimale distributiemogelijkheden te kunnen bieden.’

De postbedrijven breiden dus snel hun crossborder dienstverlening uit. Zowel via onderlinge samenwerking als individueel door met passende partners per regio een goede distributieoplossing te kunnen bieden.

De grote internationale spelers zitten uiteraard ook niet stil. DHL, DPD, UPS en andere partijen onderkennen ook dat e-commerce om verschillende niveaus van dienstverlening vraagt: van express-levering (morgen voor tien uur ’s ochtends afgeleverd) tot standaardlevering binnen twee tot drie dagen en afhaalmogelijkheden via afhaalpunten. Kiala, gekocht door UPS, is daar een duidelijk voorbeeld van. Michaël van Oijen, ceo DPD Nederland en hoofd DPD Cluster Benelux, daarover: ‘Ons netwerk over de weg in Europa zorgt ervoor dat we korte doorlooptijden kunnen realiseren en we werken continu aan het verder verkorten daarvan, bijvoorbeeld door het introduceren van directe verbindingen. Zo rijden wij op dit moment rechtstreeks naar meer dan twaalf Europese landen. Wij geloven vooral in een sterk netwerk waarbij de last mile is aangepast op de lokale markt. Dat wil zeggen dat we kiezen voor een individuele aanpak per land, dus een oplossing waar de ontvanger in dat land op zit te wachten.’

Versterking concurrentiestrijd
Fonq.nl, onderdeel van RFS Holland Holding en met een soft hyphencentraal distributiecentrum in Utrecht, is in veel landen binnen Europa actief, waaronder Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Scandinavië, Spanje en Italië. Ceo Patrick Kerssemakers daarover: ‘We willen jaarlijks met 30 tot 40 procent groeien. Buiten Nederland liggen er nog heel veel omzetkansen. Crossborder bestellen wordt steeds gemakkelijker: levertijden worden door toename van het volume steeds korter en de verzendkosten blijken voor onze internationale klanten niet echt een issue.’

Voor Fonq.nl hebben tot nu toe in de keuze van vervoerspartners de kernwoorden ‘gemak’, ‘simpel’ en ‘eenvoudig’ centraal gestaan. Kerssemakers: ‘Voor pakketdistributie in Nederland werken we samen met PostNL omdat zij ons complete pakket kunnen distribueren. Voor crossborder werken we samen met DHL: eenvoudig, zeer groot netwerk, prima performance en vanuit Utrecht een direct feed naar de DHL-hub in Keulen.’ De ceo verwacht dat crossborder webverkoop de concurrentiestrijd in (r)etailland zal versterken: ‘De groten zullen nog groter worden omdat ze zowel productinkoop als de internationale en nationale logistiek grootschalig - dus efficiënt - kunnen organiseren. Mede door onze crossborder activiteiten doen we natuurlijk ons uiterste best om bij de groten te kunnen gaan horen.’

Vrachtvluchten
Niet alleen over de weg, maar ook door de lucht groeit crossborder logistiek aanzienlijk. Air France-KLM Cargo kan daarover meepraten. Harry de Groot, director Express Solutions: ‘De luchtvracht heeft in de afgelopen jaren moeilijke tijden gehad. Mede door de groei van het internationale pakketverkeer is er weer sprake van een stijging.’ Een voorbeeld van hoe hard het gaat: in het najaar van 2013 heeft Air France-KLM Cargo voor het eerst een viertal Boeing 747-vrachtcharters ingezet om pakketten van Europa naar Azië te vliegen en omgekeerd. De vrachtdivisie van Air France-KLM realiseert zich dat crossborder logistiek vooral transport via wielen is, maar de vleugels doen ook steeds vaker mee.

Nando van Essen is eigenaar van E-sharp.