Zelf online uitgeven

Tekst: Mirjam Hulsebos 

YouTube in de uitgeefwereld

POD biedt mogelijkheden voor auteurs én uitgevers

Tot enkele jaren geleden was het moeilijk een boek uit te geven: zelf doen was duur en een uitgever vinden was alleen weggelegd voor de happy few. Maar wat YouTube doet voor de entertainmentindustrie, doet Publishing On Demand voor iedereen met schrijf- of fotografieaspiraties. Zij kunnen nu tegen geringe kosten of zelfs gratis hun eigen boek - laten - maken en via de webwinkel van de uitgever verkopen.

Sonja Bakker gaf haar eerste boek in eigen beheer uit, nadat ze bij diverse uitgevers haar neus stootte. Zij liet haar boek in grote oplage drukken. Zou het floppen, dan zou haar garage jaren later nog altijd vol met dozen boeken staan, om maar niet te spreken over de investering die ze nooit zou terugverdienen. U kent de afloop...

Sinds een jaar of acht hoef je als auteur geen risico's meer te nemen en is het mogelijk om je boek in eigen beheer on demand uit te geven. Bij publishing on demand (POD) wordt geen oplage van 500 exemplaren of meer gedrukt, de digitale 'pers' wordt pas in werking gezet bij een bestelling. Weg met de voorraden en het financiële risico. Die anderhalf miljoen Nederlanders die hobbymatig schrijven, kunnen nu laagdrempelig hun manuscript uitgeven.

Zeer flexibel

De Amerikaanse POD-uitgeverij Blurb waagde onlangs de sprong over de oceaan. Blurb heeft in Nederland zeker kans van slagen. Het heeft één groot onderscheidend vermogen ten opzichte van de vele andere uitgevers: Blurb biedt zeer veel flexibiliteit in de gehele vormgeving van het boek, waarbij de klant de mogelijkheid heeft om foto's en andere afbeeldingen op te nemen. Nu kan dat ook bij partijen als Lulu of Album Printer, maar daar ben je als klant gebonden aan een aantal standaard opmaakstramienen. 'Natuurlijk hebben we de markt verkend', zegt Blurb-oprichter en CEO Eileen Gittins. 'Wat grappig is: zo'n 5 tot 6 procent van onze business kwam al uit Europa. En raad eens wat de top 3 is? De UK, Nederland en Italië, juist die landen waar POD al redelijke bekendheid geniet en lokale spelers het goed doen.'

Gittins is fotograaf is en wilde een boek van haar werk voor vrienden maken. Zo kwam ze op het idee voor Blurb. 'Ik kwam erachter hoe duur het is als je dat op de traditionele manier doet. Maar de printkwaliteit van digitale drukkers is zo ver verbeterd dat je het verschil tussen drukken en printen met het blote oog niet meer kunt waarnemen.'

Toevoeging

Haar eigen fotoboek is inmiddels veelvuldig verkocht, ook aan mensen buiten haar vriendenkring. Gittins: 'Het is grappig dat je boek wereldwijd te koop is. Je ziet dat sommige van onze klanten enorm veel energie steken in de marketing van hun boek. Dat kan soms tot geweldig hoge verkopen leiden.'

Recent toegevoegd aan de dienst--verlening van Blurb is, dat Europese klanten hun boeken per direct vanuit Nederland kunnen verzenden. In juni kondigde Blurb al een partnerschap aan met een drukker in Nederland. Nu is dus ook de daadwerkelijke verzending van deze boeken mogelijk. Hierdoor dalen de verzendkosten voor Europese gebruikers aanzienlijk.

Verder heeft Blurb twaalf nieuwe landen waar het diensten aanbiedt, te weten: Argentinië, Brazilië, India, Israël, Maleisië, Mexico, de Filippijnen, Rusland, Singapore, Taiwan, Thailand en de Oekraïne. Na bestelling, worden de boeken daar binnen zeven tot tien werkdagen afgeleverd.

De andere kant

Yvette Cramer herkent zich het verhaal van Blurb. Zij is een oudgediende op deze markt. Onder de paraplu van Gopher Publishers zette ze zeven jaar geleden Mijneigenboek.nl op, een concept waarbij auteurs het grootste gedeelte van het uitgeefproces zelf via internet regelen. Maar ze kan haar ei toch beter kwijt in Totemboek, dat ze samen met Femke Meijer opzette. Zij moeten het niet hebben van standaarddienstverlening en schaal, maar van een persoonlijke aanpak en maatwerk. 'Aan de ene kant van het spectrum heb je uitgevers als Blurb of Lulu. Dat zijn echte doe-het-zelfuitgevers. Wij zitten juist helemaal aan de andere kant en mikken op mensen die veel energie hebben gestoken in het schrijven van hun verhaal en die graag advies inkopen hoe ze dat op een zo mooi mogelijke manier kunnen uitgeven.'

Totemboek helpt bij het omzetten van een vaag idee naar een concreet product: welke omvang moet het boek krijgen, welk papier gebruik je, welk lettertype, welk beeld moet op de cover?
'We richten ons ook meer op tekst-boeken: romans, dichtbundels, les-boeken.' Volgens Cramer is er nauwelijks doelgroepoverlap. Sterker: klanten die deze toegevoegde waarde zoeken bij Lulu, worden via de site doorverwezen naar Totemboek. 'Wij zijn partner voor diensten als redactiewerk of het aanvragen van een ISBN. Andersom sturen we klanten die een fotoboek willen maken naar hen door.'

'Het verschil tussen drukken en printen kun je met het blote oog niet meer waarnemen'

Fysiek kanaal

Hoewel internet zeer belangrijk is voor Totemboek, vindt Cramer dat een boek ook een product is dat je moet zien, moet vasthouden. Daarom verkoopt deze uitgever ook via een eigen boekhandelkanaal en vind je de boeken regelmatig op boekenmarkten. 'Via internet verkopen we boeken aan mensen die echt zoeken naar een specifiek onderwerp. Een cursusboek Grieks loopt bijvoorbeeld geweldig goed, omdat het zo'n mooi afgebakend onderwerp is voor een specifieke doelgroep. Dat kun je via Google Adwords prima onder de aandacht brengen. Maar bij een roman of een dichtbundel is juist dat fysieke kanaal een belangrijke aanvulling.'

Een overzicht van POD-uitgevers is te vinden op www.boekweb.nl. POD biedt auteurs én uitgevers mogelijkheden die ze tot voor kort niet hadden. Voor uitgevers is het niet alleen interessant voor hun long tail, ze kunnen nu ook laagdrempelig een kleine proefoplage maken om te kijken of het entresoltaat aansluit bij het oorspronkelijke idee. 

Goedkoper

Waar het printen in kleur tot voor kort nog een vrij kostbare aangelegenheid was, zijn de prijzen nu zo ver gedaald dat het in veel gevallen zelfs goedkoper is om foto's in boekvorm uit te geven, dan ze bij de fotograaf te laten afdrukken. Wil je echter meer dan enkel een geprint fotoalbum, dan waren de mogelijkheden beperkt. Dat zag ook Blurb, dat fors investeerde in Booksmart, een intuïtief opmaakprogramma waar iedereen met een beetje feeling voor computerprogramma's mee overweg kan. Blurb-oprichter en CEO Eileen Gittins: 'Er is een jaar ontwikkelingstijd in gaan zitten, domweg omdat we klanten maximale vrijheid willen geven in hoe ze hun boek vormgeven. Het was niet eenvoudig om de software én flexibel te maken én intuïtief.'

Clicks:

www.albumprinter.nl nl.blurb.com •www.boekweb.nl 
www.lulu.nl • www.mijneigenboek.nl • www.totemboek.nl

Dit artikel verscheen eerder in Twinkle 7-2007