Ook webshops vanaf 1 juli verantwoordelijk voor complete textielcyclus

Op 1 juli gaat een nieuwe wet in waardoor producenten en importeurs van kleding en huishoudtextiel verantwoordelijk worden voor de complete cyclus van een product, inclusief het afvalbeheer. Het besluit gaat gelden voor producten die door (online) retailers in Nederland op de markt zijn gebracht.

Uit onderzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt dat in 2018 circa 305 kiloton textiel in Nederland is afgedankt door huishoudens. Hiervan werd bijna 45 procent gescheiden ingezameld in kringloopwinkels of kledingcontainers en zo’n 55 procent kwam bij het huishoudelijk restafval terecht. Door hergebruik te stimuleren en verspilling en vervuiling tegen te gaan, hoopt de overheid tot een circulaire textielsector te komen in 2050.

Voor wie geldt de UPV?

De kaders voor een Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid (UPV) worden bepaald door wet- en regelgeving. Het UPV Textiel betreft consumenten- en bedrijfskleding, en bed-, bad-, tafel- en huishoudlinnen. Ook online retailers zullen er aan moeten voldoen. Merken (of brand owners) die gevestigd zijn in Nederland en die de productie zelf in handen hebben bijvoorbeeld. Of een online retailpartij, gevestigd in Nederland, die (ook) onder eigen merk kleding/textiel op de markt brengt, zoals een Bijenkorf of H&M. Maar ook een in het buitenland gevestigde online partij die vanuit een opslaglocatie in het buitenland direct aan de Nederlandse consument levert, zoals Amazon, Shein en Aliexpress. Deze e-commerce partij is daarnaast verplicht om in Nederland een gemachtigd vertegenwoordiger aan te wijzen voor de uitvoering van alle verplichtingen in het kader van UPV Textiel.

Het plan

Het idee is dat 50 procent van die afzet op de Nederlands markt in 2025 gerecycled of hergebruikt moet worden, nu staat dat op 35 procent. Stapsgewijs loopt dit op tot 75 procent in 2030 en 100 procent in 2050. Het inzamelen van kleding/textiel mag individueel opgepakt worden, maar omdat dit kostbaar is en voor veel bedrijven een uitdaging, hebben Modint en INretail Stichting UPV Textiel opgericht. Deze producentenorganisatie gaat de UPV-verantwoordelijkheden collectief organiseren. Dit houdt onder andere in dat de stichting namens de aangesloten producenten en importeurs afspraken zal maken met andere stakeholders, zoals inzamelaars, gemeenten, sorteerders, kringloopwinkels en recyclers. De financiering hiervan zal plaatsvinden via een voorlopige bijdrage in 2024 en 2025. Voor 2023 is een bijdrage nog niet nodig, een schatting van de hoeveelheid textiel die een bedrijf dit jaar in Nederland in de handel verwacht te brengen wel. Aanmelden bij de stichting kan via de site.

Frankrijk kent al een UPV Textiel en in onder andere België, Spanje, Zweden en Duitsland is eveneens wetgeving in voorbereiding. Textiel is zeker niet de eerste sector waarvoor een UPV gaat gelden. Ook producenten/importeurs van bijvoorbeeld auto’s, batterijen, elektrische apparaten, verpakkingen en wegwerpplastic kennen een UPV. UPV-wetgeving is vanaf 2025 overal in de Europese Unie verplicht.