Ieder voor zich of samen delen in de bezorgmarkt?

Door de straten van de grote steden in China zie je altijd veel wachtende bezorgers staan. Op hun elektrische fiets, in gekleurde jassen/helmpjes en bakken achterop staan ze te wachten op hun volgende bestelling.

De zzp/gig-economie is in China erg ver doorgedraaid en bezorgers concurreren met elkaar om de volgende bestelling te mogen afleveren. Dit gebeurt veelal tegen relatief lage lonen en onder slechte werkomstandigheden. Echter het is nog steeds lucratief voor veel van deze bezorgers, omdat het beter verdient dan hun werk op het platteland. De Chinese overheid heeft de laatste tijd wetten aangepast om hierbij in te grijpen; zo zijn er minimumlonen ingesteld voor dit soort bezorgers. Maar, de politieke en werkomstandigheden daargelaten, zijn er heel interessante systematische verschillen in hun flits-bezorgnetwerk.

Als wij hier op straat kijken in de grote steden (maximaal 1 miljoen inwoners) zien we al ruim meer dan vijf verschillende ‘kleurtjes’: Thuisbezorgd, Deliveroo, UberEats, Getir, Gorilla’s et cetera. Het bijzondere in China is dat je daar in de grote steden (tot wel 30 miljoen inwoners) al klaar bent met twee á drie kleurtjes, doorgaans die van ELE.ME (Alibaba) en Meituan. Ook liggen de kosten per bezorging daar gemiddeld twee á drie maal lager (na looncorrectie) dan in West-Europa.

De kosten van ieder voor zich

Elk bedrijf of platform dat maaltijden of boodschappen snel wil laten bezorgen heeft historisch gezien geen andere keus gehad dan zijn eigen bezorgers in dienst te nemen (zowel zzp als loondienst). Meestal was dat om controle te hebben over een proces en omdat samenwerken met de concurrentie niet logisch is. Daarnaast heeft iedereen op zijn eigen capaciteitsuitdagingen: boodschappen worden doorgaans voor of na etenstijd bezorgd, maaltijden worden rond etenstijd bezorgd en pakketjes worden vaak na het eten besteld. Iedereen moet zijn bezorgcapaciteit inrichten rondom een piek van twee tot vier uur per dag. Wat leidt tot altijd een suboptimaal logistiek netwerk.

Distribueren over industrieën heen

In China hebben de internetgiganten het voor elkaar gekregen om de flitsbezorging los te knippen van het bedrijf en platform dat de boodschappen, maaltijden of pakketjes leveren. De flitsbezorgnetwerken zijn opgezet als een los bezorgplatform dat aan elke app of site gekoppeld kan worden. Eén dezelfde bezorger kan dus in de namiddag boodschappen bezorgen om vervolgens maaltijden af te leveren en uiteindelijk met pakketjes voor de deur te staan. Deze flitsbezorgnetwerken die industrie-agnostisch werken kunnen zich dus spreiden over meerdere pieken en rijden ook veel minder vaak lege ritten, wat ze erg efficiënt maakt.

Hier in Nederland zullen deze ontwikkelingen langzamer gaan. Thuisbezorgd, Uber en Deliveroo zijn met hun platformen logisch gepositioneerd om uit te breiden naar bezorgingen voor andere industrieën. Maar onze fysieke retail (food en non-food) is nog niet klaar om de onlinewereld van flitsbezorging te bedienen en onze apps/websites/platformen zijn nog niet klaar om te werken met lokale voorraden.