Miljoenennota 2019: 'Goede stappen, maar we zijn er nog niet'

‘We zijn er nog niet’, ‘we hadden meer verwacht’ en ‘een opvallend gebrek aan daadkracht’: hoewel de algehele tendens in de reacties van brancheverenigingen op de Miljoenennota positief te noemen valt, blijft er nog genoeg te wensen over voor de Nederlandse retailsector in 2019. Dat blijkt uit diverse visies op de zojuist verschenen rijksbegroting.

Zo had Just Hasselaar (Thuiswinkel.org) liever gezien dat de overheid meer aandacht aan digitalisering besteed had. ‘Gezien de oproep die de ICT-branche in dat opzicht gedaan heeft aan de overheid, laat deze begroting te weinig ambitie zien. Er worden stappen in de goede richting gezet, maar we zijn er nog lang niet.’

Online identificatie

Om onze maatschappij sneller en beter te digitaliseren, is volgens Hasselaar een concreet instrumentarium op het gebied van online identificatie nodig. Daaraan schort het nog steeds, blijkt volgens de beleidsadviseur digital transactions uit de bepalingen. ‘Het blijkt opnieuw dat het e-id stelsel dat de overheid optuigt, geschikt is voor de eigen sector, maar niet voor de BV Nederland. Door de opvolger van DigiD alleen voor publieke diensten beschikbaar te stellen, werkt de overheid in mijn ogen identiteitsfraude in de hand. We leven in een digitaal tijdperk, maar krijgen geen digitaal paspoort. Dat heeft zijn weerslag op de digitale economie.’

Zelf betalen voor overheidsambities

Niet alleen is er weinig aandacht voor maatschappelijke digitalisering, ook krijgen ondernemers zelf de rekening gepresenteerd van de digitale ambities die wél genoemd staan in de kabinetsplannen, vindt Stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL). ‘Zoals de zaken er nu voor staan, wil het kabinet van alles, maar zal de markt er volledig op eigen kracht voor moeten zorgen dat het ook gebeurt. Bedrijven moeten niet alleen investeren in digitalisering, maar ook in beschermen van data en digitale weerbaarheid’, merkt directeur Michiel Steltman op. ‘Daarbovenop komt een stortvloed aan nieuwe digitale regelgeving vanuit de EU, is er het feit dat de sector met moeite aan personeel kan komen en zijn er knelpunten, zoals een tekort aan energie voor nieuwe datacenters.’

Koopkracht en marges

Brancheorganisatie INretail wijst ondertussen naar de andere kant van de medaille: het effect van de plannen op de koopkracht van klanten. De aangekondigde btw-verhoging van het tarief voor eerste levensbehoeften van 6 naar 9 procent speelt daarbij in belangrijke mate mee. ‘Haagse rekenmeesters voorspellen 1,5% koopkracht groei. Dat klinkt goed voor het consumentenvertrouwen, maar consumenten èn ondernemers zien wel hun lasten toenemen. Goed verzekerd zijn wordt fors duurder en allerlei belastingen, ook lokaal, stijgen. Dat werkt de kooplust niet in de hand.’

Voor de gemiddelde ondernemer worden de marges komend jaar niet groter, onderstreept ook MKB Nederland. ‘Het is heel goed dat de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting structureel omlaag gaan. Maar het is niet zo dat elke ondernemer nu meer kan of gaat investeren’, zegt voorzitter Jacco Vonhof. ‘Als je wilt dat bedrijven investeren, moet je als kabinet niet het box II-tarief gaan verhogen, waardoor ondernemers mogelijk versneld vermogen naar privé gaan halen. Dat levert de staat snel belastinggeld op, maar gaat ten koste van de investeringskracht van die bedrijven. Het voelt bovendien als een boete op ondernemen.’

Algemeen overleg Digitalisering

De Miljoenennota vormt onder meer de aanloop naar een voor online Nederland belangrijk overleg, dat morgen in de Tweede Kamer plaatsvindt. Daarin wordt de nationale digitaliseringsstrategie nader uitgezet. Thuiswinkel.org zal daarbij aandacht vragen voor innovatie binnen het mkb, het anticiperen op de platformeconomie en op nieuwe technologieën, benadrukt directeur belangenbehartiging & beleid Martijn Hos.