Komen er niet teveel afhaalpunten?

Elke dag zijn er nieuwtjes over meer afhaalpunten. Ook Blokker opent zeshonderd afhaalpunten in zijn winkels. Webwinkels zien click & collect als de toekomst voor e-fulfilment.

Als ik de plannen voor afhaalpunten van winkelketens, pakketbezorgers en vele anderen bij elkaar optel, dan hebben we voor het einde van het jaar tienduizend afhaalpunten in Nederland. Dan reken ik nog niet eens alle winkelketens mee waar je ook in de winkel kan reserveren, afhalen en retourneren. Er komen teveel afhaalpunten. Ze zijn te duur. En zit de consument er eigenlijk wel op te wachten?

Wat kost het?
Je kunt zo'n afhaalpunt er niet zomaar even met het bestaande personeel bij doen. Per afhaalpunt heb je 2 fte nodig om de afhaalbalie te bemannen en voor de administratie. Je hebt ruimte nodig om de pakjes op te slaan en voor de afhaalbalie. Tenslotte heb je goede ict nodig voor de tracking & tracing van zendingen en retouren. Dan ben je al snel 50.000 euro per jaar per afhaalpunt kwijt als je het vanuit een bestaande winkel gaat doen. Een apart afhaalpunt kost als snel 200.000 euro voor personeel en ruimte. Conservatief budgetterend kom ik uit op 500 miljoen euro per jaar voor die 10.000 Nederlandse afhaalpunten.

In de rekensommen voor de afhaalpunten wordt overigens vaak vergeten dat de consument niet wil betalen voor afhalen, maar wel mee wil betalen aan de bezorgkosten bij thuislevering.

Tweehonderd pakjes per dag per afhaalpunt
Wie gaat dat straks allemaal betalen? Laat nu eens 20 procent van de consumenten bereid zijn hun pakket af te halen. Dan gaat het om 30 miljoen zendingen per jaar. Dan zijn alleen al de afhaalkosten per zending 16 euro. Op dit moment is echter minder dan 10 procent van de consumenten bereid af te halen.

Vandaag krijgt de bezorger voor zijn laatste inspanningen naar de deur van de consument maximaal een euro. Draai je de redenering om, dan zou een afhaalpunt tenminste vijftigduizend zendingen, tweehonderd per dag, moeten afhandelen om break-even te draaien. Dat doe je er niet even bij. Dan is er een markt voor slechts zeshonderd gotere afhaalpunten in Nederland. Maar dat is veel te weinig om de consument gemak te bieden.

Verdienmodel?
Afhalen in winkels gaat alleen maar werken als er geen extra ruimte of personeel nodig is. Zolang het bij een enkele afhaler per dag blijft is er geen probleem. Maar dan is de stroom pakjes naar die afhaalpunten weer flinterdun en verdient de afhaalondernemer er nauwelijks aan. Hoe verdien je dan de eerste investering in het afhaalpunt weer terug? De extra ‘traffic’ die afhaalpunten generen is misschien interessant, maar niet als het volume per afhaalpunt steeds verder verwatert. En zijn die afhalers op de winkelvloer, die verder niets kopen, niet storend op de winkelvloer?

Ik snap het verdbusinessmodel niet. Het kan niet uitkomen als je niet grootschalig denkt. In één keer, op tijd en compleet, thuis leveren blijft veruit de beste optie voor webwinkels; de consument is tevreden bij de beste kosten.

Beleid?
Bij de afhaalpuntenplannen lijkt sprake van een gemis aan ‘beleid’. Afhalen komt tegemoet aan de wensen van bepaalde consumenten. Maar, dan moet het afhalen wel gemakkelijk, goed bereikbaar, leuk en betaalbaar zijn. Er is nog veel nodig om de afhaalprocessen klantvriendelijk en efficiënt te maken. Click & collect moet click & connect zijn. Waar blijft de ikkomeraan-app? Of zijn de afhaalpunten een pleister voor de weinig innovatieve prestaties van sommige pakketbezorgers?

De oproep van De Vereniging van postale- en bancaire retailers (VVP) voor vrije marktwerking is terecht. Exclusiviteit is niet goed voor de consument en ze leidt tot onnodig hoge kosten. Waarom moet ik op mijn vrije zaterdag naar 3 of 4 verschillende afhaalpunten?

Margekiller
Sommige omnichannel-aanbieders denken nog steeds dat je de levering aan de consument er even bij kan doen. Ze lijken niet te willen leren van de harde lessen van de succesvolle webwinkels. Zo blijft webwinkellogistiek een margekiller.