‘Meeste zorgen over platforms niet wetenschappelijk onderbouwd’

Van de zorgen rondom platforms blijken de meeste niet onderbouwd door empirisch onderzoek, stelt het Platformcollectief. ‘In andere gevallen blijkt bovendien dat in het buitenland aangetroffen effecten in Nederland niet van toepassing te zijn.’

In het Platformcollectief, opgericht op initiatief van NLdigital, zijn Booking.com, Deliveroo, Expedia, Facebook, Google, Microsoft, Solvo en Uber verenigd. ‘Het Platformcollectief wil meer helderheid bieden over hoe platforms werken en wat hun rol is in de Nederlandse economie’, heet het.

Quicscan

Vorige week overhandigden afgevaardigden van deze in ons land actieve platforms een zogenoemde quickscan aan staatssecretaris Mona Keizer van Economische Zaken en Klimaat, uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek. ‘In het rapport wordt voor het eerst breed gekeken naar de impact van platforms op de Nederlandse economie en maatschappij’, stelt Lotte de Bruijn, algemeen directeur van NLdigital in het voorwoord. De quickscan (pdf) fungeert als startpunt voor de dialoog met publiek en beleidsmakers over de rol van platforms in de hedendaagse maatschappij.

Economische impact

Feitelijk legde SEO Economisch Onderzoek bestaande studies naar platformen naast elkaar. Daarbij keek het bureau zowel naar de economische als de maatschappelijke impact. Over dat eerste deel is de conclusie duidelijk: ‘Platforms leveren positieve bijdrage aan economie’, is de kop boven het persbericht. ‘Er is wetenschappelijke consensus dat platforms positieve economische effecten hebben. Uit meerdere onderzoeken blijkt ook dat consumenten specifieke platforms waarderen en bereid zijn te betalen voor producten en diensten. De beschikbare onderzoeken naar het effect van platforms op mededinging en de arbeidsmarkt in Nederland benoemen verschillende risico’s, maar ontkrachten in het algemeen de veronderstelde negatieve impact.’

Maatschappelijke impact

Tot zover het economische deel. De belangrijkste onderzoeksbevinding is misschien echter wel dat er te weinig beschikbaar onderzoek zou zijn naar de maatschappelijke impact van platforms. ‘Op het vlak van een negatieve impact van platforms op maatschappelijke waarden ontbreekt kwantitatief onderzoek. Bestaand onderzoek is bovendien vooral signalerend van aard. Een uitzondering hierop is een studie naar filterbubbels in Nederland van vorig jaar. Daaruit blijkt juist dat dit fenomeen in Nederland nauwelijks een probleem is’, aldus het Platformcollectief.

Reactie Retail Platform Nederland

Retail Platform Nederland, waarin ANVR, Detailhandel Nederland, INretail, Techniek Nederland en Thuiswinkel.org zijn verenigd, ziet de literatuurstudie als een uitgestoken hand van het Platformcollectief. ‘Deze pakken wij graag aan om een constructieve dialoog te kunnen voeren over de uitdagingen waar alle partijen voor staan.’

Er is meer onderzoek nodig, onderschrijft Retail Platform Nederland in zijn reactie. Daarbij wijst de belangenkoepel op het belang van een level playing field. ‘Denk daarbij aan het voorkomen van marktmacht van grote platformbedrijven en het tegengaan van datamisbruik. Ook willen we de concurrentie behouden door ervoor te zorgen dat andere spelers niet uit de markt worden gedrukt.’