Hoe belangrijk is digitale toegankelijkheid?

Met een ontoegankelijke shop bedien je een kwart van je mogelijke klantenkring onvoldoende. Digitale toegankelijkheid staat bij veel webshopeigenaren echter niet bovenaan de prioriteitenlijst. Tijd om daar verandering in te brengen.

Onlangs werd er een nieuwe tool voor websites gelanceerd onder de naam ismijnsitetoegankelijk.nl, waar gecheckt kan worden hoe toegankelijk een site is. Daarbij wordt gekeken naar de gebruiksvriendelijkheid, het leesniveau, de html-programmering en de alternatieve tekst bij afbeeldingen. De tool werd ontwikkeld door MKB Nederland, Accessibility en Thuiswinkel.org. Hij is onder andere bedoeld om het bewustzijn groter te maken rondom toegankelijkheid, legt Arja Boer, projectleider bij Accessibility uit: ‘Er is nog heel weinig kennis en awareness. We zochten naar een manier waarop we ondernemers kunnen wijzen op het feit dat digitale toegankelijkheid belangrijk is. In 2025 komt er een nieuwe wetgeving omtrent toegankelijkheid van websites. Als een webwinkelier tussen nu en 2025 zijn site gaat verbeteren, kan hij digitale toegankelijkheid meteen meenemen.’ Want door een ontoegankelijke webshop laat je een grote groep (mogelijke) klanten links liggen. ‘Grofweg één op de vier mensen is geholpen met een toegankelijke webshop’, aldus Boer. Het betreft consumenten die gehinderd worden door bijvoorbeeld een cognitieve beperking, laaggeletterdheid, minderbegaafdheid en dyslexie. Om hen zo goed mogelijk te betrekken, zijn er richtlijnen opgesteld. ‘Dat is het minimale waaraan een webshop moet voldoen en daarmee vang je het gros van de beperkingen op. Er is een verschil tussen gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid. Wanneer een klant niet bij je informatie kan, is het niet toegankelijk en ben je hem kwijt.’

Waarom digitale toegankelijkheid zo belangrijk is, kan Brian de Waard, marketingmanager bij Low Vision Shop goed uitleggen. ‘Vanuit het perspectief van iemand met een visuele beperking is er nog veel winst te behalen’, begint hij. ‘Veel webshops richten zich grotendeels op een fraai design, en dit gaat ten koste van de toegankelijkheid. Letters zijn klein en onduidelijk, contrasten zijn laag en afbeeldingen zijn niet voorzien van alternatieve tags. Daarnaast loop ik vaak tegen onduidelijke call-to-actions aan. Buttons als “klik hier” of “bekijk alles” zeggen niet zo veel en zorgen er doorgaans voor dat je niet de informatie krijgt die je zoekt. Verder zie ik vaak websites met een pop-up voor cookietoestemming, maar pop-ups zijn voor spraaksoftware lang niet altijd te lezen en dus is het bijna onmogelijk voor blinden en slechtzienden om op de website te komen.’

Kennis en goede training

Maar waar begin je als webshopeigenaar? Stel, je doet de scan op ismijnsitetoegankelijk.nl en daar komt uit dat je op een aantal punten niet zo lekker scoort, wat doe je dan? Rian Rietveld, accessibility specialist bij Level Level, een full-service WordPress bureau dat zich hard maakt voor digitale toegankelijkheid: ‘Je kunt starten met een quick scan door een bedrijf dat weet hoe een toegankelijke website in elkaar zit. Kies een agency uit dat ook heeft bewezen een accessible website te kunnen bouwen. Quick wins, zoals kleurcontrast en alternatieve tekst bij afbeeldingen, kun je misschien zelf wel oplossen. Je kunt ook een gebruikerstest doen, waarbij mensen met verschillende beperkingen door je website navigeren. Zorg er ook voor dat het team dat je website bouwt, kennis heeft en goede training krijgt.’ Nog beter is het om toegankelijkheid mee te nemen bij de vernieuwing van de website, zegt Boer: ‘Eens in de zoveel tijd bouwen webshops een nieuwe site, dan kunnen ze dit meteen meenemen. Dat levert ook wat op; over het algemeen kun je stellen dat je meer klanten krijgt door toegankelijkheid mee te nemen. Bovendien ben je beter vindbaar in zoekmachines als je deze zaken aanpakt.’ Taeke Reijenga, ceo en oprichter van Level Level voegt daaraan toe: ‘Wij zien vaak dat een project wat al gemaakt is, toegankelijk maken, 15 tot 20 procent meer geld en tijd kost dan wanneer je het in één keer goed doet.’

Visueel aantrekkelijk

Een lastige kwestie bij toegankelijkheid is de visuele aantrekkelijkheid van een webshop, herkent De Waard: ‘We zijn op dit moment tevreden met de toegankelijkheid van Lowvisionshop.nl. Het enige nadeel is dat het deels ten koste gaat van het design, een eenvoudige indeling met hoog contrast is toegankelijk maar spettert niet van het scherm. Een dynamisch en fraai design is daarentegen zelden toegankelijk. De sport is om hier een middenweg in te vinden.’ Het codewoord bij deze middenweg is creativiteit, stelt Reijenga: ‘Net als je creativiteit wordt uitgedaagd bij alle andere wensen die een opdrachtgever heeft, zoals een bepaalde huisstijl of de keuze voor een specifiek cms-systeem. Waarom zou je er anders tegenaan kijken als het om toegankelijkheid gaat? Bovendien hoeft het een het ander niet uit te sluiten, een toegankelijke site kan er ook mooi uitzien. Er moet gewoon samen met de designer worden gekeken hoe iets aantrekkelijk gemaakt kan worden, terwijl het ook binnen de richtlijnen past.’

Wetgeving
In 2025 komt er een nieuwe wetgeving omtrent digitale toegankelijkheid. Een soortgelijke wet is al enkele jaren verplicht voor alle overheidsinstanties. Hoe deze wet voor alle websites eruit gaat zien, is nog niet helemaal helder, aldus Arja Boer: ‘Op Europees niveau is er de European Accessibility Act al uitgewerkt, in Nederland wordt die nog vertaald naar wetgeving, dus we weten niet precies hoe die eruit gaat zien. Voor gemeenten en de overheid zijn er al regels voor een toegankelijke website en je ziet daar geen sancties, maar er wordt wel gecontroleerd en aangesproken.’