Het zijn the days after. Opnieuw heeft de gewone man in de (winkel)straat van zich doen spreken. Voor velen is Trump een held, voor anderen staat hij aan de basis van een Trumpocalypse. Maar voor winkeliers in de winkelstraat en op het web zou hij weleens een blessing in disguise kunnen zijn.
In mijn boek ‘Het einde van online winkelen’ beschrijf ik het onderhuidse gevoel bij grote lagen van de westerse samenleving. Economische onzekerheid en het gevoel van ongelijkheid hebben geleid tot zorgen bij grote groepen kiezers. Het vormt de voedingsbodem van een opkomend populisme zoals we dat sinds de jaren dertig niet meer hebben mogen beleven. Het heeft uiteindelijk geleid tot de onverwachte Brexit en verkiezingsoverwinning van Trump.
Globalisering en automatisering
De negatieve impact van de gevolgen van globalisering en automatisering, zoals het verlies van banen, strengere fiscale wet- en regelgeving, opgelegde structurele hervormingen en enorme staatsschulden, versterken het gevoel dat globalisering doorsneemensen weinig goeds brengt.
Het heeft er alle schijn van dat de naoorlogse politiek van samenwerking wordt ingeruild voor een ‘winner takes all’-politiek. In het politieke landschap van het komende decennium lijkt er maar plaats te zijn voor één winnaar: de USA. Handelsverdragen komen onder druk te staan, banen moeten terugkeren naar de werkende middenklasse en klimaatverdragen tellen niet langer. En waar er maar één winnaar is, zijn er vele anderen die verliezen.
Machtige mondiale shopping-ecosystemen
De parallel met de wereld van retail is dan snel getrokken. Het zijn met name de tech-reuzen uit de Verenigde Staten, zoals Amazon, Facebook en Google, die zich manifesteren als machtige mondiale shopping-ecosystemen. Het is frappant dat juist zij weinig hebben met de politiek van Trump. Zij vrezen voor het opschorten van bestaande handelsverdragen, die hun ongekende rijkdom en macht hebben verschaft. Het waren juist deze handelsverdragen die hun bijvoorbeeld een onbeperkte toegang gaven tot opengestelde Europese markten. Jarenlang profiteerden juist de tech-giganten van het Europese streven naar een Digital Single Market. Zonder zich al te veel te bekommeren over Europese wet- en regelgeving en inspelend op alle ruimte die hun werd geboden (belastingafspraken), konden zij zich een dominante plek in het Europese landschap verwerven.
In mijn boek ga ik uitgebreid in op de exponentiële macht van de bestaande en nieuwe Amerikaanse shopping-ecosystemen. Zij staan aan de basis van de kanteling van retail die wereldwijd nog maar net op gang komt. Zij die denken dat we ‘het ergste nu wel achter de rug hebben’ komen bedrogen uit. Want ook voor de wereld van retail geldt het ‘winner takes all’-principe, in ieder geval vanuit Amerikaans perspectief.
Nieuwe economische werkelijkheid
Maar het zou zo maar kunnen zijn dat de verkiezingsoverwinning van Trump tijdelijk goed kan uitpakken voor retailers in Europa. Het dwingt de Europese Unie en nationale regeringen zich in een nieuwe economische werkelijkheid te herpositioneren. Het kan een protectionistische handelspolitiek met importheffingen en een nieuwe banenpolitiek niet onbeantwoord laten. Wellicht pakt Trumps economische beleid dan op korte termijn uit als een blessing in disguise en krijgen retailers in binnensteden, winkelstraten en op het web wat meer tijd en vooral ruimte om zichzelf opnieuw uit te vinden.. #onliferetail
Lees ook: Welk stempel drukt Trump op e-commerce? (9 november 2016)
De Winner takes all mentaliteit van de mens is toch nauwelijks iets nieuws.
Ook in de Amerikaanse politiek geldt deze ongeacht van welke partij de president afkomstig is.
Of het een goede zaak voor retailers in de EU is moet uiteraard nog blijken, maar ik voorzie eigenlijk niet zoveel invloed van de Trump administratie.