Albert Heijn heeft met Ah.nl met voorsprong de grootste webshop voor boodschappen. Maar er komen kapers op de kust. Daaronder enkele opvallende nieuwkomers.
Tekst: Rob Hartgers | Beeld: Twinkle/BBP Media
Nederlanders doen steeds meer boodschappen online. Volgens een onderzoek van dataleverancier Syndy waren die boodschappen in 2014 goed voor een omzet van 450 miljoen euro. Op de totale supermarktomzet van 34 miljard euro is dat een bescheiden bedrag (ruim 1,3 procent), maar het is wel een stijging van 55 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Volgens Syndy is Nederland internationaal zelfs de snelste groeimarkt voor e-groceries.
Dominant
Op de markt voor online boodschappen doen is Albert Heijn nog steeds met voorsprong de dominante partij. In 2014 verdiende de grootgrutter met webshop Ah.nl 240 miljoen euro (53 procent van de totale online markt voor boodschappen). Albert Heijn heeft de meeste ervaring en het beste distributienetwerk. Het heeft dankzij moederbedrijf Ahold ook de diepste zakken van alle supermarktketens en is bereid om diepte-investeringen te doen in het online kanaal. Op dit moment wordt in Zaandam hard gebouwd aan een nieuw, gemechaniseerd distributiecentrum voor houdbare producten dat in 2017 operationeel moet zijn.
Het leek er lange tijd op dat de concurrentie zich had neergelegd bij de overmacht bij Albert Heijn. Coop (242 vestigingen, verspreid door Nederland) heeft sinds 2013 een webshop en bezorgt ook thuis, maar deze bezorging gebeurt niet vanuit een distributiecentrum, maar vanuit lokale winkels. En lang niet alle filialen bieden deze mogelijkheid. De geschatte online omzet van Coop is nauwelijks meer dan 1 miljoen euro. Detail Resultgroep, de overkoepelende organisatie van supermarkten Dirk van den Broek en DekaMarkt, en van slijterijketen Dirck III, drogisterijketen Dirx en tuincentrum DekaTuin, bungelt helemaal onderaan de Twinkle-ranglijst. Online is het bedrijf actief met wijn (Dekawijnmarkt.nl), mobiele abonnementen (Dirkmobiel.nl) en een fotoboekenservice (Dfotos.nl), maar het heeft geen webshop voor boodschappen.
Buitenbeentje
Zoals wel vaker was er een buitenbeentje nodig om de zaak op te schudden. Augustus 2015 werd vrij onverwacht de komst van de boodschappenbezorgdienst Picnic aangekondigd. Eén van de vier initiatiefnemers is serieondernemer Michiel Muller, een man die een carrière opbouwde uit het verstoren van vastgeroeste markten en het uitdagen van de gevestigde orde. Hij stond eerder aan de wieg van onbemande tankstations Tango en ANWB-concurrent Route Mobiel. Anders dan Ah.nl, wil Picnic boodschappen gratis bezorgen. Voor de inkoop werkt Picnic samen met de kleine supermarktketen Boni (veertig filialen én een eigen webwinkel).
De reactie van Albert Heijn bleef niet lang uit. Nog geen twee weken na het nieuws over Picnic kondigde Albert Heijn de Allerhande Box aan, een maaltijdbox met wekelijks wisselende recepten en ingrediënten voor drie maaltijden. De box wordt gratis bezorgd. Daarmee slaat Albert Heijn twee vliegen in één klap: niet alleen probeert het zo Picnic te overtroeven, maar ook de zeer succesvolle maaltijdboxenverkoper HelloFresh - overigens is het vreemd dat Albert Heijn zo lang gewacht heeft met de Allerhande Box, want inmiddels timmert HelloFresh al drie jaar stevig aan de weg.
Ook bij Jumbo zijn ze wakker geschrokken. Het familiebedrijf uit Veghel opende november 2014 een webshop (Jumbo.com), maar zonder de mogelijkheid van online bezorging. Slechts een paar dagen na de aankondiging van de Allerhande Box kwam Jumbo met de mededeling dat het begin 2016 ook gaat bezorgen. Hoe dat precies in zijn werk gaat, blijft enigszins vaag. E-commerce directeur Roland van den Berg vertelde wel aan Twinkle dat het bezorgen zal gebeuren ‘vanuit onze winkels’.
Revolutionair
Terwijl het in de media vooral gaat over de online strijd tussen Albert Heijn, Jumbo en Picnic, of over HelloFresh versus de Allerhande Box, blijft een veel grotere vernieuwing onopgemerkt. Dat stelt althans supermarktspecialist Gerard Rutte. De revolutie komt volgens hem uit Rotterdam, waar de startup Ubermart eind 2014 is begonnen met een boodschappenbezorgservice. Het bedrijf belooft binnen twee uur na de plaatsing van de online bestelling te bezorgen. Net als bij de taxiservice Uber (waarmee Ubermart geen banden heeft), maakt Ubermart gebruik van een netwerk van mensen die een grijpstuiver willen bijverdienen. Deze personal shoppers doen zelf de gevraagde boodschappen bij Albert Heijn, Jumbo of Gall & Gall (andere winkels zijn nog niet mogelijk). Volgens Rutte is dit het model van de toekomst: ‘Zij leggen geen beslag op het logistieke systeem van de supermarkt en kunnen veel service bieden.’
Zolang Ubermart alleen actief is in Rotterdam en omstreken, hoeven Albert Heijn en consorten zich geen zorgen te maken. Maar dat kan snel veranderen. Instacart, het Amerikaanse voorbeeld van Ubermart, werd dit jaar door Forbes uitgeroepen tot het meest veelbelovende bedrijf. In een nieuwe financieringsronde haalde Instacart met gemak meer dan 220 miljoen dollar op. Analisten waarderen het bedrijf nu op 2 miljard dollar. In Duitsland lanceerde Rocket Internet, niet alleen bekend van Zalando, maar ook meerderheidsaandeelhouder in HelloFresh, vorig jaar zijn eigen boodschappenbezorgservice onder de naam Shopwings.
Gezellig
Hoe groot het potentieel in Nederland is voor online boodschappen is lastig te voorspellen. In Groot-Brittannië werd vorig jaar 4,4 procent van de boodschappen online gedaan. Daar zitten we in Nederland nog lang niet aan. Dat komt wellicht door de extreem hoge supermarktdichtheid. Gemiddeld woon je in ons land nooit verder dan 500 meter verwijderd van een supermarkt. Bovendien vinden de meeste mensen een bezoekje aan de buurtsuper helemaal niet vervelend. Zoals Gerard Rutte zei in een interview met de Nos: ‘We bezoeken een supermarkt omdat het gezellig is, er lekkere producten liggen en omdat je mensen wilt ontmoeten. Dat is met internet beperkt. Je wilt toch kijken hoe de bloemetjesjurk van de buurvrouw eruitziet en of ze er nog een beetje strak uitziet.’
Dit is het vierde van vijf trendartikelen voor de presentatie van de nieuwe Twinkle100, op donderdag 24 september. Ze verschijnen iedere woensdag en vrijdag op de deze site.
De eerste artikelen vindt u hier:
Je zou ook even kunnen kijken op boodschappenjongen.com ze leveren binnen een half uur uw boodschappen in Amsterdam! Ze hebben plannen om later uit te gaan breiden naar andere steden.
Mooi compleet verhaal. Paar opmerkingen; - NL is de snelst groeiende markt in West Europe/US. - het Duitse Shopwings is inmiddels gestopt en richt zich nu alleen op Zuid Oost Azie.