Nederland kent een ‘overaanbod van winkels in de detailhandel’, concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Het aantal ongebruikte vierkante meters winkelvloeroppervlak nam afgelopen jaar opnieuw toe, zowel absoluut als relatief.
Op 1 april dit jaar bedroeg de winkelleegstand 8,7 procent, waar het aandeel vorig jaar rond de 8 procent lag en tot 2010 onder de 6 procent bleef. In absolute zin groeide het aantal ongebruikte meters nog harder, omdat er de afgelopen tien jaar steeds extra winkelruimte is bijgekomen:
Minder winkelpanden
In zijn rapportage merkt het PBL op dat het aandeel van de structurele leegstand (drie jaar of meer) is toegenomen. Inmiddels kan ruim een derde van de winkelleegstand als structureel worden aangemerkt. Als gezegd is het totale aantal vierkante meters winkelvloeroppervlak ook het afgelopen jaar nog gestegen. Toch neemt het PBL een kentering waar: ‘Als wordt gekeken naar het aantal panden (dus los van de omvang) dan is het zelfs zo dat er inmiddels meer winkels worden onttrokken dan toegevoegd.’
In zijn rapportage merkt het PBL op dat het aandeel van de structurele leegstand (drie jaar of meer) is toegenomen. Inmiddels kan ruim een derde van de winkelleegstand als structureel worden aangemerkt. Als gezegd is het totale aantal vierkante meters winkelvloeroppervlak ook het afgelopen jaar nog gestegen. Toch neemt het PBL een kentering waar: ‘Als wordt gekeken naar het aantal panden (dus los van de omvang) dan is het zelfs zo dat er inmiddels meer winkels worden onttrokken dan toegevoegd.’
Invloed internet
Het PBL benoemt dat de opmars van internetverkopen een rol speelt bij de toenemende winkelleegstand, maar tekent aan: ‘Het is nog onvoldoende duidelijk wat online verkoop en andere ontwikkelingen in de detailhandel betekenen voor de omvang van winkels en daarmee de vraag naar winkelruimte.’
Lees ook:
Het PBL benoemt dat de opmars van internetverkopen een rol speelt bij de toenemende winkelleegstand, maar tekent aan: ‘Het is nog onvoldoende duidelijk wat online verkoop en andere ontwikkelingen in de detailhandel betekenen voor de omvang van winkels en daarmee de vraag naar winkelruimte.’
Lees ook:
- 'Webwinkeliers mijden stadcentra' (28 maart 2014)
- 'Winkels worden showrooms zonder transacties' (14 oktober 2013)
Een zorgelijke ontwikkeling welke inmiddels onomkeerbaar is! Logischerwijs dienen wij met zijn allen in Nederland meer te gaan focussen en dus ook saneren op o.a. de B- en C- locaties (de zogenaamde aanloopstraten).
Gemeenten en provincies dienen zich af te vragen of zij de grote uitgestrekte winkelgebieden in in elke stad in stand willen houden of dat een groot deel van de kleinere en middelgrote steden zonder aantoonbare regioverzorgende en/of toeristischefunctie niet met een compacter kernwinkelapparaat af kunnen. Uiteindelijk is een gezonde en goed functionerende binnenstad van groot belang en dan maar liever met een kleiner goed functionerend kernwinkelapparaat dan met een groots en uitgestrekt winkelapparaat met veel leegstand.
Dat geld ook voor de meubelboulevard en perifere locaties, waar m.i. de grootste pijn zit en het merendeel van de leegstand voor haar rekening neemt. Iedere gemeente wilde in het verleden een meubelboulevard, maar dat heeft als resultante dat er nu veel teveel zijn.
Sterke en grotere binnensteden gevarieerd winkelapparaat met afwisselend aanbod, sterke toeristische sector, zo ook wat betreft aanbod horeca, cultuur en evenementen worden op het moment al steeds sterker. Maar ook binnen deze groep van grote steden presteren een aantal beter dan anderen. Omvang zegt dus ook niet altijd alles.
Interessant is de laatste uitspraak van het PBL. Er wordt altijd geroepen dat de internetverkopen de oorzaak zijn de leegstand in binnensteden. Naar deze effecten is tot op heden nog onvoldoende onderzoek naar gedaan. Zou eigenlijk onderdeel moeten worden vande onderbouwing van detailhandelsnota's van gemeenten in het kader van het vestigingsklimaat van pure players die ook fysieke vestigingen willen openen, maar ook voor berekening mogelijk nieuwe planvoorraad fysieke winkelmeters of juist saneren van winkelmeters.