‘Die corona-app maakt heel veel mogelijk straks’

De ‘corona-app’ waar momenteel aan wordt gebouwd, zal leiden tot een andere kijk op privacy, aldus professor Kitty Koelemeijer. Daarmee komen er nieuwe kansen voor retailers.

Dat zei Koelemeijer vanochtend bij de Kick-Off van ShoppingTomorrow (zie kader). Ze is hoogleraar Marketing & Retailing aan de Nyenrode Business Universiteit in Breukelen, waar de aftrap van het nieuwe onderzoeksjaar plenair plaats zou vinden. In plaats daarvan waren de presentaties via een livestream te volgen. Ook de expertgroepen vergaderen vanmiddag virtueel.

Koelemeijer besprak vanochtend uitgebreid de impact van de coronacrisis op de retail in Nederland. Ze sloot af met haar opmerking over de corona-app (of eigenlijk twee apps), toen ze inzoomde op het onderwerp privacy: ‘Laten we alsjeblieft niet onderschatten wat dat in deze tijd betekent’, zei ze. ‘Je kunt er op twee manier naar kijken. Je kunt zeggen: “Privacy wordt steeds belangrijker.” Je kunt ook zeggen: “Die corona-app, en alle discussie daar omheen, die maakt heel veel mogelijk straks. Voor de retail, voor de supply chain, voor iedereen." Dus ik zie daar heel veel kansen, kansen op innovatie.'

Er komen kansen op een discussie die tot voor kort eigenlijk niet gevoerd kon worden.

Anderhalvemetereconomie

Daaraan voorafgaand benoemde Koelemeijer een aantal andere gevolgen van de anderhalvemetereconomie. Ze benadrukte dat de impact op korte termijn misschien wordt overschat, maar dat de impact op de langere termijn juist groter zal zijn dan nu wordt verondersteld. Het feit dat de overheid het ‘nieuwe normaal’ zo benadrukt, duidt er volgens Koelemeijer ook op dat we niet zomaar terug zijn bij het oude.

‘De anderhalvemetereconomie haalt een belangrijke steunpilaar onder de verdienmodellen van de retail vandaan’, aldus Koelemeijer. Mensen zullen minder vaak en berekender uit winkelen gaan, impulsaankopen zullen afnemen en ‘de sociale functie van retail krijgt een flinke duw’. De conversie zal omhoog gaan, de gemiddelde bonbedragen in winkels allicht ook, maar dat compenseert het sterk afgenomen verkeer niet. Na decennia van groei gaat de vloerproductiviteit omlaag. ‘Daar komt de onzekerheid onder consumenten nog bovenop. Er is geen ontkomen aan flink omzetverlies. Acht procent? Ik hoop dat het daar bij blijft.’

Koelemeijer verwacht desgevraagd een versnelde verschuiving van offline naar online winkelen: ‘Mensen die er eerder vanaf zagen, leren nu online kopen.’

Procesinnovatie

De hoogleraar verwacht de komende tijd een versnelling van procesinnovatie, met een prominente rol voor data, algoritmes en AI om vraagpieken en -dalen op te helpen vangen. Onderliggende procesbehoeften als design thinking, agile werken en lean start-ups zijn dringender geworden dan ze toch al waren volgens Koelemeijer. Ook ‘automatisering en robotisering zijn actueler dan ooit’, zei ze.

Tegenover deze technologische vlucht staat dat ketens in de anderhalvemetersamenleving korter worden en meer lokaal. ‘We zien nu al gebeuren dat er steeds meer horizontaal wordt samengewerkt door retailers, daar ben ik altijd een pleitbezorger van geweest.’

Klantgedrag

Ondertussen verandert ook het gedrag van consumenten. Zo gaan sommigen hamsteren, anderen worden activistisch. In het algemeen geldt dat sociale nabijheid annex echte intimiteit schaars wordt. Koelemeijer: ‘Dat laatste zullen we blijven merken, het gaat een hele grote invloed hebben op ons gedrag. Technologische oplossingen zullen deels uitkomst bieden, virtual en augmented reality zullen een vlucht nemen. Ook denk ik dat ecosystemen nog belangrijker zullen worden; iedereen gaat veel meer samenwerken, in de logistiek, in de retail.’

Daarnaast, zo nuanceerde Koelemeijer, zal de crisis grote gevolgen hebben die we nu niet voorzien.

ShoppingTomorrow
‘The power of the community’ is dit jaar het thema van ShoppingTomorrow, door 2013 opgezet door Thuiswinkel.org. Inmiddels zijn meer dan twintig branche- en belangenorganisaties aan het platform verbonden. Ruim vierhonderd professionals participeren dit jaar in het ‘change management programma’ dat de BV Nederland verder moet helpen. Ze zijn verdeeld over zeventien expertgroepen, waaronder voor het eerst ‘Robots in Retail’, Visual Commerce’ en ‘Voice & Interactive Dialogue’. Het onderzoeksjaar is wat korter dan voorheen en eindigt 8 december op ShoppingTalk, een nieuw event voor de digital commerce top in Nederland. De zogenoemde bluepapers van de expertgroepen worden dit najaar in boekvorm opgeleverd, ze komen ook digitaal beschikbaar. Twinkle is mediapartner van ShoppingTomorrow.