De online boodschappenmarkt groeit naar 5 miljard euro in 2020. Dit voorpelt het ING Economisch Bureau in een onlangs verschenen rapport over de toekomst van supermarkten.
De totale supermarktomzet ligt in 2012 op bijna 33 miljard euro – dit komt neer op gemiddeld zo’n 4400 euro per huishouden. In 2011 was de geschatte online omzet ongeveer 1 procent van de totale Nederlandse supermarktomzet. Het ING Economisch Bureau verwacht dat het belang in 2020 toeneemt tot 15 á 20 procent.
Ontwikkelingen
Vooralsnog is de online markt qua omzet een nichemarkt binnen food. Ahold is met Albert.nl de grootste speler (>150 miljoen euro), ongeveer 50 miljoen euro gaat naar andere webwinkels. Een aantal ontwikkelingen sterken de verwachting van het ING Economisch Bureau dat er via online kanalen groei te behalen is, zoals:
- de gewenning bij de consument aan digitaal en mobiel bestellen en betalen
- de ontwikkeling van nieuwe toepassingen en apps om het bestelproces te vereenvoudigen en te optimaliseren
- de investeringen die worden gedaan in verschillende online distributiemodellen, denk aan het opzetten van afhaalpunten, het ontwikkelen van software en het opleiden van personeel
- het aandeel van online boodschappen in omringende landen, zoals in Groot-Brittannië
Struikelblok
Het winstgevend krijgen van het online businessmodel voor supermarkten blijkt echter nog steeds een struikelblok te vormen. Voor het wegwerken van aanloopverliezen is vaak een langere termijn nodig dan vooraf wordt geschat. Ook bestaan er verschillende modellen naast elkaar om consumenten te faciliteren bij hun online boodschappen (zie figuur hieronder). Op dit moment is bestellen en bezorgen in Nederland het verst ontwikkeld. Dit model scoort goed op service, maar met name de kosten van bezorging drukken de winstgevendheid. Daarnaast is het voor een aantal doelgroepen niet altijd mogelijk om thuis te blijven voor de bezorging van de boodschappen. Albert Heijn wil dit probleem oplossen door middel van Pick Up Points, waarvan begin deze maand een eerste is gelanceerd.
Drie aandachtsgebieden
Hoewel het aantal supermarkten iets terugloopt, geldt dit niet voor de totale winkelvloeroppervlakte. Maar analisten van ING verwachten dat er door de verschuiving naar online op termijn minder supermarktmeters nodig zijn (ING Equity Research – European retail: The more clicks, the fewer bricks). Dit betekent dat het voor eigenaren van supermarktvastgoed essentieel is om te bepalen wat de potentie van hun locaties is over vijf á tien jaar. Een tweede consequentie is dat de webomzet van de formule ten koste kan gaan van de omzet in de fysieke winkels van ondernemers wanneer de artikelen direct vanuit een distributiecentrum worden geleverd. Albert Heijn heeft hiervoor een systeem waarbij ondernemers gedeeltelijk kunnen worden gecompenseerd indien ze omzet mislopen. Ten derde, zo meldt het rapport, vraagt een online distributiemodel weer nieuwe kennis en vaardigheden van organisaties. Online foodretail is een markt in ontwikkeling waarin ook bedrijven van buiten de foodretail toetreden. Zo heeft pakketbezorger DHL in Duitsland sinds kort een meerderheidsbelang in een online supermarkt en biedt Amazon in het Groot-Brittannië ook veel supermarktproducten aan.
Ahold heeft hier al een flink aandeel in. Ik ben benieuwd welke supermarkt Albert.nl durft aan te vallen.
Zijn die Pick Up Points dan ook gekoeld? Ik bestel namelijk ook nooit omdat er overdag niemand bij ons thuis is. Het lijkt me zo handig!