Online-debetbetalingen nog niet op agenda

Terwijl iDeal in korte tijd zijn plek heeft gevonden in het Nederlandse online-betalingsverkeer, wil de pinbetaling niet doorbreken op internet. Waarom niet? De mogelijkheden zijn er en het opent voor webwinkeliers de weg naar grensoverschrijdende betalingen.

Tekst: Dick van de Kamp en Michel van Westen Beeld

Wat voor een consument in de fysieke omgeving als heel gewoon wordt ervaren, namelijk betalen met een bankpas, is op internet nog niet gebruikelijk.

Een van de manieren om op internet met een bankpas te betalen is Maestro (sinds 2007) en Vpay (sinds 2009). Beide debetmerken zijn namelijk geschikt om ook betalingen op internet mee te verrichten. Dit is echter in Nederland niet of nauwelijks bekend. Nederlandse kaarthouders worden momenteel door hun bank niet in de gelegenheid gesteld om gebruik te maken van online-betalingen via hun bankpas (Maestro of Vpay). Dit heeft drie redenen:

1.          De kaarten zijn niet voorzien van het Maestro- dan wel Vpay-nummer.

2.          De kaarten zijn niet geactiveerd voor ‘SecureCode’ of ‘Verified by Visa’ waarmee veilig online betalingen kunnen worden uitgevoerd.

3.          iDeal wordt sterk gepromoot.

Engelse, Spaanse en Oostenrijkse kaart-houders kunnen er echter in steeds grotere getale wel gebruik van maken en ook in België zal dit snel worden doorgevoerd. Hiermee wordt het draagvlak van online-debetkaartbetalingen binnen Europa snel groter.  

Veiligheidsprotocollen verplicht
Omdat de banken verplicht zijn om gebruik te maken van de veiligheidsprotocollen ‘SecureCode’ van Mastercard en ‘Verified by Visa’ van Visa voor Maestro en V-Pay online is de onveiligheid van de betalingen geen argument. De protocollen worden bij Mastercard- en Visa-betalingen op internet al gebruikt en zijn enigszins vergelijkbaar met het invoeren van een pincode in de winkel. De kaarthouder moet naast zijn kaartnummer, naam enzovoort, immers ook een extra authenticatie invoeren; bijvoorbeeld een alfanumeriek wachtwoord of een vraag-antwoordwachtwoord. Na het invoeren van deze gegevens wordt de betaling geautoriseerd en de transactie doorgevoerd. Vervolgens ontvangt de winkelier zijn betaling.

Voordelen Maestro en Vpay
Betalen met Maestro en Vpay heeft vele voordelen. Zo kunnen consumenten in heel Europa betalingen verrichten met hun bankpas, en hebben consumenten recht op teruggave van hun betaling als de goederen niet geleverd worden (hier zijn wel voorwaarden aan verbonden en teruggave is afhankelijk van de voorwaarden van de bank die de pas uitgeeft). Bovendien kunnen webwinkeliers debetbetalingen uit heel Europa accepteren en kunnen door schaalgrootte en prijsafspraken lage tarieven worden geboden. Veiligheid en betrouwbaarheid mogen geen probleem zijn, omdat men gebruik maakt van bekende betaalmethoden en authenticatiemiddelen.

Waar ligt het probleem?
Deze voordelen in acht nemende plus de wetenschap dat de Europese ambities van iDeal momenteel nog weinig voedingsbodem vinden in de rest van Europa, ontstaat de vraag waarom in Nederland een eigen systeem (iDeal) overeind wordt gehouden en, in tegenstelling tot de fysieke wereld, geen gebruik wordt gemaakt van de Europese netwerken van de kaartorganisaties Mastercard en Vpay.

Nog steeds hoge kosten
Wanneer de consumenten in Nederland hun debetkaart online zouden kunnen gaan gebruiken, dan zouden webwinkeliers een Europees debetbetaalsysteem aan hun webwinkel kunnen toevoegen. En daar kunnen niet alleen Nederlandse consumenten, maar ook consumenten uit andere landen gebruik van maken. Door de schaalgrootte en het inzetten van lokale processen moet het mogelijk zijn om de kosten van een internetbetaling op het niveau te brengen van de pinbetaling in de fysieke omgeving (5,2 eurocent per transactie). De banken houden echter vast aan iDeal (50 tot 70 eurocent per transactie) en communiceren nog steeds de verwachting dat iDeal Europees kan worden ingevoerd. En daarom hebben de webwinkeliers nog steeds te maken met hogere kosten voor hun online-betalingen in vergelijking met hun fysieke betalingen.

Juist nu de Europese eenwording van het betalingsverkeer meer vorm begint te krijgen, is het aan de diverse orga-nisaties in Nederland om dit op de agenda te zetten en de discussie aan te gaan. Wie pakt de handschoen op?

____________________

De voor- en nadelen van iDeal
Nederlandse webwinkeliers zijn over het algemeen positief over iDeal en debetbetalingen in het algemeen. Vooral het feit dat de betaling direct plaatsvindt en niet meer kan worden teruggevorderd door de consument, is voor de webwinkeliers een belangrijk argument. Een nadeel is de beperking van de mogelijkheid om deelbetalingen te doen als een aantal producten niet op voorraad is of een product wordt geretourneerd. Gevolg hiervan is dat de webwinkelier vaak bedragen moet overmaken naar de consument om de verrekening rond te maken.
Daarnaast worden de kosten nog steeds als te hoog ervaren; de gemiddelde webwinkelier betaalt tussen de 50 en 70 eurocent per transactie.

Het voordeel van iDeal voor de consument is de mogelijkheid om direct de betaling en dus ook de bestelling af te ronden. Tevens blijkt dat het betalen vanuit de eigen bankomgeving vertrouwen geeft en het gevoel versterkt dat er geen malafide praktijken plaatsvinden. Nadeel is echter dat eenmaal gemaakte betalingen onomkeerbaar zijn. De consument moet er dus van uitgaan dat de webwinkelier de geplaatste bestelling ook daadwerkelijk uitlevert aan de consument. Mocht dit niet het geval zijn, dan heeft de consument geen mogelijkheid om zijn geld terug te vragen bij zijn bank en zal hij in gesprek moeten gaan met de webwinkelier.
____________________

Dick van de Kamp en Michel van Westen zijn managingpartner bij Enigma Payments Consulting.

Dit artikel verscheen eerder in Twinkle 09-2009.