In beeld: De leugens van Paulo Coelho…

Gino Goossens bezocht voor Twinkle Le Web ’08 in Parijs. Hij maakte een videoverslag van het interview met schrijver Paulo Coelho en schreef een artikel over de stroom aan gedachten en filosofieën die dit gesprek bij hem opwekte.

Door Gino Goossens

Interview Paulo Coelho @LeWeb'08 from TechGuardian on Vimeo.

Zijn stijl is extraordinair en waarschijnlijk uniek. Hij komt over als dirigent die zonder zijn dirigeerstok te gebruiken het publiek weet te bespelen met zijn woorden en mimiek. Paulo Coelho, de Braziliaanse auteur van bestsellers als The Alchemist, The Valkyries, Veronica Decides to Die en The Witch of Portobello. Sinds zijn eerste blog heeft hij een passie voor Internet en Technologie ontwikkeld en presenteert hij zich veelvuldig op het internet met zijn dagelijkse blog, Myspace en Facebook. Via sites als YouTube, Vimeo en Flickr deelt hij niet alleen tekst maar ook video en foto’s met zijn lezers.

Vanuit deze intense interesse en fanatiek gebruik van internet ontsprong zijn nieuwste project: The Experimental Witch project waarbij hij al zijn lezers uitnodigt zijn boek The Witch of Portobello te adopteren op het scherm en zelf te dirigeren. Paulo is een voorvechter van internet als het nieuwe mediakanaal en is de eerste Best Selling-auteur die actief gratis online distributie via piratecoelho.wordpress.com promoot. Voor zijn boeken, maar nu dus ook voor de filmrechten.

Toch noemde de verhitte Didier Lombard, Chairman and CEO van France Telecom – Orange, tijdens LeWeb’08 in Parijs Paulo een leugenaar. Waarom? Omdat Paulo Coelho vertelde dat zijn boekverkoop omhoog schoot nadat hij gratis online kopieën beschikbaar had gesteld voor zijn lezers. En dat diegene die het boek naar waarde wisten in te schatten de hard-copy graag in hun boekenkast willen hebben. Dit is volgens Didier Lombard thermodynamisch onmogelijk in een economie. Ik zou zeggen, in deze huidige economie misschien wel. Maar dat is alleen omdat deze economie een fundamentele tendens heeft naar het maken van fast-runners en hyper-consumptie van producten. Dat laat de documentaire van Adam Curtis “The Century of the Self” nog eens duidelijk zien. De neiging bestaat al decennia om mensen naar dingen te laten verlangen die ze niet nodig hebben. Hieruit zijn verschillende politieke gedachten ontstaan die helpen om de massa onder controle te houden. De reactie van Didier Lombard is duidelijk gebaseerd op angst voor het onbekende en om de controle te verliezen. Een angst die niet ongewoon is.

6000 filmproducties
De muziekindustrie reageert net zo als Didier Lombard, terwijl Paulo duidelijk laat zien dat zijn eigen creativiteit hem maar liefst 130 miljoen lezers oplevert (online meegerekend) en zijn B2C-sales naar ongekende hoogte duwt. Paulo’s experimental witch project heeft hem tot nu toe meer dan 6000 filmproducties opgeleverd van veelal semiprofessionele filmmakers die onzelfzuchtig wilde meewerken aan het project. Didier Lombard heeft het over consumenten als een externe groep en dicteert wat kwaliteit is en probeert te onderdrukken wat Paulo evangeliseert door hem een leugenaar te noemen. En ongetwijfeld zal een grote groep mensen hem volgen en Paulo ook voor leugenaar uitmaken.

Maar Paulo Coelho laat duidelijk zien dat er dus creatieve synergie kan worden gecreëerd met deze economische grootmachten, iets wat niet mogelijk was voor het tijdperk van het Internet. De huidige communicatie-infrastructuur die de bredere werkelijkheid weerspiegelt en de smallere vorm ter discussie stelt. Zoals we nu bijvoorbeeld de bewering van Didier Lombard aan de kaak stellen met de vragen: is Paulo Coelho een leugenaar, schetst hij de werkelijkheid als een leugen, wie controleert dit en kunnen we hierachter komen? Het gaat erom dat we erachter komen dat er meer is dan rationeel intellect. Het heeft misschien veel interessante dingen opgeleverd maar ook veel ellende waaronder hyperconsumptie op basis van wantrouwen. Denk maar aan de sigaret die werd gezien als een verlengstuk van de mannelijkheid en dat vrouwen die gingen roken deze mannelijkheid konden uitdagen en hun eigen mannelijkheid zouden tonen. Dit resulteerde dat veel vrouwen gingen roken en dat associeerden met vrijheid en onafhankelijkheid. De sigaret werd ook wel ook wel “The Torche of Freedom” genoemd door vrouwen. Symbool voor emotie, vrijheid en ratio.

Isolement
Irrelevante objecten kunnen dus betekenis krijgen door er emotie en symbolische betekenis aan te koppelen. Zoals de mobiele telefoon. Onafhankelijkheid creëren en de mensen laten denken dat een mobiele telefoon de bereikbaarheid verbetert. Terwijl het effect is dat het mensen alleen steeds verder uit elkaar drijft en individuen steeds meer in een isolement raken. Zeker met de opkomst van mobiel internet en sociale netwerken. Met een smartphone zou je persoonlijk contact kunnen minimaliseren tot het laagste niveau en toch ‘contact’ houden en op de hoogte blijven van de dingen om je heen. Isolement met je iPod/ walkman, contact via mobiele sociale netwerken en gesprekken via de mobiele telefoon.

Paulo Coelho gaat het debat aan met de uitgeverijwereld door massaconsumptie, copyrights en public relations aan de kaak stellen en de essentie van een schrijver benadrukken. Een schrijver wil dat zijn boek wordt gelezen door liefhebbers en dat de film afspeelt in het hoofd van de lezer gevoed door creativiteit en intellect en dat het word-of-mouth creëert zonder expliciet PR te bedrijven. Voor Paulo zijn Internet en Technologie een middel om dit aan de wereld te verkondigen.

Verbluffende resultaten
Moet een Bol.com of Amazon dan gratis kopieën beschikbaar stellen van boeken? Dat zou ik zo niet durven stellen en ik weet ook niet of het bijdraagt aan een betere wereld of hogere sales. Maar om eens te experimenteren met deze gedachten en bepaalde boeken ook gratis aan te bieden door middel van een te downloaden kopie kan nog wel eens verbluffende resultaten met zich meebrengen. Het kan de longtail van je producten een zet geven en de verkoop stimuleren. Verkoop een besteller en biedt een minder bekend boek gratis aan doormiddel van een te downloaden kopie. Zelf wil ik uiteindelijk elk goed boek dat ik heb gelezen aan mijn persoonlijke bibliotheek kunnen toevoegen. Nu is de vraag: wie durft?

Inspiratie uit de disussie op Twitter tussen @ginogoossens @kruithoph