Black Friday: de wereld rond

Black Friday, Cyber Monday en Singles Day. Drie begrippen die mondiaal voor miljarden aan retailomzet zorgen. Singles Day scoorde deze maand in China op één dag 25 miljard dollar aan omzet. In Amerika is de verwachting dat dit weekeinde van Black Friday tot en met Cyber Monday 20 miljard dollar wordt gescoord. In Europa kennen we het fenomeen Black Friday pas een paar jaar, in 2010 introduceerde Amazon het in Engeland. In Soho in Londen is er dit jaar een heuse Black Friday pop-up store van het concern te vinden, open van 21 tot en met 24 november.

Een paar weetjes: Black Friday is de dag na Thanksgiving. Al in de jaren veertig legde het Amerikaanse congres vast dat de vierde donderdag in november voortaan als Thanksgiving-feestdag door het leven zou gaan. In de jaren zestig werd de dag erna voor veel mensen een vrije dag waarop half Amerika aan ‘Christmas shopping’ deed. Een van de verhalen is dat de naam Black Friday voortkomt uit het feit dat de retailer in dat kwartaal zwarte cijfers schreef. Iets dat in onze tijd overigens nog steeds zo is: retailers verdienen hun geld veelal in het vierde kwartaal.

Black Friday smaakte naar meer, en de maandag erna werd er met extreem hoge kortingen nog een schepje bovenop gedaan: Cyber Monday was geboren. De start van Black Friday laat lange wachtrijen voor winkels zien, het komt regelmatig voor dat de eerste bezoekers elkaar de winkel uitvechten bij opening van het festijn. Dat gaat online niet lukken...

Anno 2017

De winkelcentrumoperator ECE, een Otto-dochter, lanceert dit jaar voor het eerst de ‘Black Price Days’ in haar 85 centra in Duitsland, Oostenrijk en Polen. Het event startte donderdag 24 november en 4.000 retailers en ketens nemen deel aan de actie. Sociale media en lokale webwinkels worden ingezet; de doelstelling is veel traffic naar de winkelcentra te genereren. Een mooi initiatief voor de stenen winkels.

In Engeland is het ondertussen ook een groot event: in deze koopweek wordt er dit jaar een slordige tien miljard pond omzet verwacht. Argos, Asda, Asos, Debenhams, John Lewis, Marks&Spencer, Tesco en zelfs Lidl willen allemaal een graantje meepikken. Kortingen zijn er tot wel 70 of 80 procent. De één start 15 november, de ander de twintigste en een enkeling houdt het alleen bij Black Friday en Cyber Monday. Het kan overigens geen kwaad als consument de prijzen nog even te vergelijken. The Guardian adviseert de laagste prijs via prijszoekmachines of Camelcamelcamel voor de Amazon-prijs te checken. Onderzoek in Duitsland laat zien dat de helft van de aanbiedingen ‘normale’ aanbiedingen zijn.

Nederland

In ons land zijn de kortingen niet zo extreem als in Amerika en Engeland, tenminste nog niet. Nike stuurt op 20 november een mail met zijn eerste ‘op naar Black Friday’-aanbieding van een aantal Nike Air-schoenen, de korting bedraagt 30 procent. Je moet er wel snel bij zijn, de korting geldt slechts 24 uur. BCC geeft tot 30 procent korting, Mediamarkt telt netjes af en geeft kortingen van vrijdag tot en met maandag. Wehkamp en Bol blijven niet achter, Bol geeft 30 tot 40 procent korting op honderden artikelen. Coolblue start al een week eerder op de 17e november met Blue Friday, een mooie marketingvondst. Zelfs Apple doet mee, de grootste reseller van ons land geeft 5 procent korting op een aantal artikelgroepen.

Vooral de branche Fashion en schoenen zien we veel tijdens Black Friday: ruim een derde van de bevolking zegt in die categorie te kopen. Millennials spelen de hoofdrol, meer dan tachtig procent kent het fenomeen Black Friday. Een kwart koopt bij buitenlandse webshops. Hunkemöller speelt het spel mee met 25 procent korting mee en de fashion nieuwkomer AboutYou geeft het gehele weekend tot en met maandag 40 procent korting.

De Belgen omarmen Black Friday, van de Duitsers koopt twee derde de ‘unschlagbare Angebote’ graag, en dan ook nog eens bij voorkeur online. Amazon is hier een sterke speler. De Duitse retailorganisatie HDE verwacht dit Black Friday-weekend een omzet van 1,7 miljard, nog niet al te veel in vergelijking met de Verenigde Staten en Engeland. In de VS geeft de helft van de Amerikanen aan van plan te zijn op Black Friday of Cyber Monday te kopen. Het is wel duidelijk: veel consumenten houden van koopjesjagen.

Singles Day

Dat het nog gekker kan, laat Singles Day in China zien. Jaarlijks vindt op 11 november het Alibaba-festijn plaats, gestart in 2009. Ook op deze dag gaat het over korting. In de eerste twee minuten was er dit jaar al een miljard dollar aan omzet gerealiseerd, aan het eind van de dag stond de teller op 25 miljard. Waar Amerikaanse bedrijven online tijdens Black Friday nog wel eens op zwart gaan - Target in 2015, Gap en Macy’s vorig jaar - heeft Alibaba daar geen last van. Qua technologie draaien de Chinezen aan de top: op het hoogtepunt van Singles Day verwerkte Alipay 256.000 transacties per seconde.

De lijfspreuk van Jack Ma is ‘we brengen China naar de wereld’ en ‘we brengen de wereld naar China’. Dat laatste gaat aardig lukken, als je weet dat er dit jaar van de 140.000 verkopers en 60.000 wereldmerken als Adidas, New Balance, Procter&Gamble, Siemens en L’Oréal aan dit fenomeen deelnamen. In 2015 werkten er nog maar 5.000 internationale bedrijven mee aan Singles day. Veel Amerikaanse bedrijven zijn nu al bezig met Singles Day 2018.

Amerikanen denken anders, in de mode is het heel normaal dat het seizoen wordt gestart met 20 procent korting op de nieuwe seizoenscollectie. Het andere denken zit vooral in het denken in eindmarges. Startseizoen-discounts worden van het begin af aan meegenomen in het business plan. Datzelfde geldt ook voor de Black Friday kortingen: ze zijn bedoeld om veel verkeer te genereren, waardoor er veel omzet en uiteindelijk ook marge wordt gemaakt. En dat zal ook dit jaar best weer lukken.